Ogłoszenie - bardzo rzadkie - musiało zachwycić duchy księdza Barthélémy, Sylvestre de Sacy czy nawet Champollion. Francuski archeolog François Desset z Laboratorium Archéorient w Lyonie ogłosił 27 listopada 2020 r., Że udało mu się rozszyfrować inskrypcje sprzed 4400 lat! Wszystkie zostały napisane linearnym elamickim, pismem używanym przez elamitów zamieszkujących Iran . Naukowcy zebrali się w Internecie, aby dowiedzieć się o tym odkryciu z wydziału dóbr kulturowych Universita degli Studi di Padova w Padwie (Włochy). Od ponad wieku ten system pisma był używany na płaskowyżu irańskim w starożytnym królestwietysiąclecie i początek drugiego tysiąclecia pne uniknęło odszyfrowania, jak wciąż ma to miejsce w przypadku kreteńskiego linearnego A lub pisma doliny Indusu. Pomiędzy znakami podziwu i gratulacjami ze strony kolegów Francuz, świeżo upieczony z Uniwersytetu w Teheranie (Iran), na którym wykłada od 2014 roku, wyjaśnił po angielsku, że: „ To pismo odkryto po raz pierwszy w starożytności strony Susa (Iran) w 1901 roku i że przez 120 lat nie mogliśmy przeczytać tego, co zostało wpisane 4400 lat temu z powodu braku klucza ” . Teraz zrobione w tym roku (dzięki możliwości, jaką daje kwarantanna w jego mieszkaniu w Teheranie i współpraca trzech innych kolegów: Kambiz Tabibzadeh, Matthieu Kervran i Gian-Pietro Basello).
François Desset, archeolog z Archéorient Laboratory (Lyon), profesor na Uniwersytecie w Teheranie (Iran), otoczony kolumnami grobowymi znalezionymi w grobowcach z III tysiąclecia pne w irańskim Beludżystanie. © François Desset
„Współczesne systemy pisma”
Najstarsze znane dotychczas przykłady pisma pochodzą z Mezopotamii (dzisiejszy Irak) i sięgają epoki brązu, około 3300 roku pne . : to są tabliczki z pismem klinowym. Jednak odszyfrowanie liniowego elamicki poddaje w wątpliwość tę supremację! „ Dowiadujemy się, że około 2300 rpne w Iranie istniał równoległy system pisma i że jego najstarsza wersja - zwana pismem protoelamickim (3300 pne - 2900 pne). . -C) - sięgające czasów, gdy pierwszy mezopotamski tekst klinowy mówi François Desset !. również, Mogę teraz powiedzieć, że pismo nie pojawiło się najpierw w Mezopotamii, a później w Iranie: te dwa systemy, mezopotamski proto-klinowy i irański protoelamicki, były w rzeczywistości współczesne! Nie było scenariusza-matki, którego córką byłaby proto-Elamicka, były dwa siostrzane pisma. Z drugiej strony, w Iranie też nie było dwóch niezależnych systemów pisma, jak sądzili do tej pory specjaliści, z protoelamicką po jednej stronie i linearnym elamicką po drugiej. , ale to samo pismo, które zostało poddane historycznej ewolucji i zostało przepisane z wariacjami w dwóch odrębnych okresach. "
To całkowicie zmienia perspektywę na pojawienie się systemu pisma na Bliskim Wschodzie, ponieważ teraz bardziej trafnym jest stwierdzenie, że Iran opracował swój własny system pisma „w tym samym czasie”, co w Mezopotamii i że nie należy już ignorować irańskiego płaskowyżu w rekonstrukcjach historycznych dotyczących początków pisania ...
Zielony, rozprzestrzenianie pisanie obszar normalny elamicki w 4 / 3rd e tysiąclecia pne © François Desset
Jest to najnowsza forma irańskiego pisma (linearny elamicki), którą można było rozszyfrować. Obecnie jest to czterdzieści inskrypcji z południowego Iranu, ze starożytnego miasta Susa, przez Fars (z regionem Kam Firouz i równiną Marv Dasht, zaledwie obok słynnego stanowiska Achemenidów w Persepolis), następnie irańskiego południowego wschodu z Shahdad i słynnym stanowiskiem Konar Sandal / Jiroft. W przeciwieństwie do mezopotamskiego pismo klinowe, które jest mieszanym systemem pisma łączącym fonogramy (znaki transkrybujące dźwięk) z logogramami (znaki transkrybujące rzecz, ideę, słowo), liniowy elamicki ma swoją unikalną charakterystykę. na świecie 3 rdtysiąclecia pne, jako pismo czysto fonetyczne (ze znakami uwzględniającymi sylaby, spółgłoski i samogłoski). Używane od około 3300 do 1900 roku pne pismo irańskie ewoluowało znacznie od najstarszych tekstów (tabliczki protoelamickie) do najnowszych (liniowe teksty elamickie), zwłaszcza w procesie „ skimming”. Z 300 początkowych znaków umożliwiających zapisanie nazw własnych na tabliczkach protoelamitów (z których ogromna większość jest obecnie przechowywana w Luwrze) , tylko 80 do 100 pozostanie później w liniowym elamicie. , jego najnowsza wersja. Około stu znaków używanych nieprzerwanie przez około 1400 lati zwykle pisane od prawej do lewej i od góry do dołu. " Do pracy, możemy podzielić się z czterdziestu lub tak tekstów dostępnych do nas do 8 korpusów, w zależności od pochodzenia i okresów. Ponieważ liniowy elamicki był używany od 2300 do 1900 roku pne pod panowaniem różnych władców. i dynastii iw różnych regionach - kontynuuje archeolog . Większość tekstów to dość powtarzalne inskrypcje królewskie, poświęcone starożytnym bogom, takie jak : „ Jestem [imię], wielki król [imię] , syn [imię ojca] ,Zrobiłem ten przedmiot dla [imię boga lub osoby] ” .
Kliknięcie „waz gunagi ”
Dla François Desseta „kliknięcie” deszyfrowania miało miejsce w 2017 r. Podczas analizy korpusu 8 tekstów zapisanych na srebrnych wazach, określanych jako „wazy gunagi ”, datowanych na około 2000–1900 pne. BC oraz z grobów w regionie Kam-Firouz (obecnie w prywatnej kolekcji w Londynie). Ponieważ wazy te przedstawiały bardzo powtarzalne sekwencje znaków, rzeczywiście ustandaryzowane, archeolog był w stanie zidentyfikować znaki używane do zapisywania imion dwóch władców, Shilhaha i Ebarti II (obaj panowali około 1950 roku pne). C.) oraz główne bóstwo czczone wówczas w południowo-zachodnim Iranie, Napirisha .
Liniowy napis Elamite w górnej części tego srebrnego wazonu z Marv Dasht (Iran), datowany na III tysiąclecie pne © François Desset
Ten pierwszy etap deszyfrowania, opublikowany w 2018 roku, zakończył się w tym roku pełnym odszyfrowaniem, które zostanie opublikowane naukowo w 2021 roku . Tak więc, na przykład, odszyfrowanie wspaniałego srebrnego wazonu odkrytego w regionie Marv Dasht w latach sześćdziesiątych XX wieku i obecnie przechowywanego w Muzeum Narodowym w Teheranie (Iran), gdzie możemy teraz przeczytaj : „ Pani z Marapszy [ toponym ], Shumar-asu [jej imię], zrobiłem ten srebrny wazon. W świątyni, która będzie sławna pod moim imieniem, Humszat, złożyłem go jako ofiarę za ciebie z życzliwością ” . Wynik lat ciężkiej pracy. „ Pracuję nad tymi systemami pisania od 2006 roku” - wyjaśnia naukowiec zNauki i przyszłość . Nie obudziłem się pewnego ranka, mówiąc sobie, że rozszyfrowałem liniowy elamit. Zajęło mi to ponad 10 lat i nigdy nie byłem pewien, czy tam dotrę ”.
Pismo linearne Elamite odnotowuje określony język, elamicki. Jest to izolat językowy, którego nie można obecnie przypisać do żadnej innej znanej rodziny językowej, takiej jak baskijska. „ Aż do tego rozszyfrowania wszystko, co dotyczyło ludności okupującej Płaskowyż Irański, pochodziło z pism Mezopotamii . Te nowe odkrycia w końcu pozwolą nam uzyskać dostęp do własnego punktu widzenia mężczyzn i kobiet okupujących terytorium, które wyznaczyli Hatamti, podczas gdy termin Elam, pod jakim znaliśmy go do tej pory, w rzeczywistości odpowiada tylko zewnętrznej koncepcji geograficznej, sformułowanej przez ich mezopotamskich sąsiadów ”.
Stożek z terakoty z liniowymi napisami Elamite z około 2500-2300 pne © François Desset
Ten przełom w deszyfrowaniu ma ważne implikacje w trzech obszarach, kontynuował François Desset: „ na historii Iranu, w szczególności na rozwoju pisma w Iranie i ogólnie na Bliskim Wschodzie, z uwzględnieniem ciągłości. między proto-elamickim a linearnym elamickim systemem pisma; oraz w samym języku Hatamtite (elamicki), teraz lepiej udokumentowanym w jego najwcześniejszej formie i teraz udostępnionym po raz pierwszy przez inny system pisma niż mezopotamski pismo klinowe (patrz ramka).
Dla Massimo Vidale, włoskiego protohistorycznego organizatora konferencji w Padwie (którego Sciences et Avenir właśnie opublikował w swoim magazynie z grudnia 2020 r.) Na stronie „ Hatra, miasto Boga-Solei ” (Irak) obecnie w kioskach), „Francja dzięki temu nowemu deszyfrowaniu zachowuje swój prymat w„ łamaniu ”starych zagubionych systemów pisma!” . Jeśli chodzi o François Desseta, to już podjął się rozszyfrowania najstarszego stanu irańskiego pisarstwa, tabliczek protoelamickich, dla których, jak uważa, otworzył teraz „autostradę”.
Odnośnie deszyfrowania starożytnych pism
Nie wolno mylić języka (dźwięków mówionych) i pisma (znaki wizualne). W ten sposób ten sam system pisania może być używany do zapisywania różnych języków. Na przykład alfabet łaciński umożliwia obecnie transkrypcję na przykład francuskiego, angielskiego, włoskiego i tureckiego. Podobnie pismo klinowe Mezopotamiczyków umożliwiło transkrypcję kilku języków, takich jak akadyjski (język semicki), staroperski (język indoeuropejski), a nawet elamicki i sumeryjski (izolaty językowe). I odwrotnie, język może być również przepisywany przez różne systemy pisma, takie jak perski (język indoeuropejski), który jest obecnie zapisywany również w alfabecie arabskim w Iranie (a czasami alfabet łaciński z zaskakujące zjawisko palcowości ), że cyrylica w Tadżykistanie odnotowywana była w przeszłości z systemem klinowym w okresie Achemenidów (ok. 520-330 pne, dla staroperskiej ) lub aramejska alfabet okresu Sasanidów (3 rd -7 thwieku naszej ery dla Persji Środkowej). W przypadku języka elamicki był on do tej pory znany jedynie z pism klinowych. Dzięki odszyfrowaniu linearnego pisma elamickiego przeprowadzonego przez François Desseta, mamy teraz dostęp do tego języka poprzez system pisma prawdopodobnie opracowany specjalnie dla niego, a zatem lepiej oddający fonologiczne subtelności tego języka niż pismo klinowe.
Kilka wspaniałych „odszyfrowców”:
Opat Barthélémy (1716-1795) odcyfrował alfabet palmiryjski w 1753 r., A następnie w 1754 r. Alfabet fenicki.
Jean-François Champollion (1790-1832) odszyfrował egipskie hieroglify.
Henry Creswicke Rawlinson (1810-1895), jeden z czterech współodszyfrowców pism klinowych, zwracających uwagę na język akadyjski.
Michael Ventris (1922-1956) odczytano w 1952 roku „Linear B”, jeden z trzech pism odkrytych w Knossos (Crete) stosowanych w 2 nd tysiąclecia pne zauważyć archaiczny kształt greckiego.
https://www-sciencesetavenir-fr.cdn.ampproject.org/c/s/www.sciencesetavenir.fr/archeo-paleo/archeologie/breaking-the-code-en-craquant-une-ecriture-non-dechiffree-vieille-de-plus-de-4000-ans-un-francais-remet-en-cause-la-seule-invention-de-l-ecriture-en-mesopotamie_149795.amp?fbclid=IwAR2L6ehmT9gFXgN1YUlxjwGLQLigKQE3PiubEzBAs9XLIC2Ck9j6LH8K9VM