Maciej Piotr Synak


Od mniej więcej dwóch lat zauważam, że ktoś bez mojej wiedzy usuwa z bloga zdjęcia, całe posty lub ingeruje w tekst, może to prowadzić do wypaczenia sensu tego co napisałem lub uniemożliwiać zrozumienie treści, uwagę zamieszczam w styczniu 2024 roku.

wtorek, 4 kwietnia 2023

Zdolność SI do opętania - A nie mówiłem??!! (14)



"Wystarczająco inteligentna sztuczna inteligencja nie pozostanie długo ograniczona do komputerów. W dzisiejszym świecie można wysyłać łańcuchy DNA do laboratoriów, które będą produkować białka na żądanie, umożliwiając sztucznej inteligencji początkowo ograniczonej do Internetu budowanie sztucznych form życia lub bootstrap prosto do postbiologicznej produkcji molekularnej."



Po co owijać w bawełnę - chodzi o połączenie - zawirusowanie - człowieka Sztuczną Inteligencją, która przejmuje nad danym ciałem całkowitą kontrolę - to się dzieje od tysiącleci i nazywamy to powszechnie -
opętaniem.







poniżej list otwarty opublikowany na łamach Time.
nieco słabe tłumaczenie automatyczne







Wstrzymanie rozwoju sztucznej inteligencji nie wystarczy. Musimy to wszystko zamknąć



AUTOR: ELIEZER YUDKOWSKY

29 MARCA 2023 6:01


Yudkowsky jest teoretykiem decyzji z USA i prowadzi badania w Machine Intelligence Research Institute. Pracuje nad dostosowaniem sztucznej inteligencji ogólnej od 2001 roku i jest powszechnie uważany za założyciela tej dziedziny.



Opublikowany dziś list (czołowych wytwórców chat bota - MS) otwarty wzywa "wszystkie laboratoria sztucznej inteligencji do natychmiastowego wstrzymania na co najmniej 6 miesięcy szkolenia systemów sztucznej inteligencji potężniejszych niż GPT-4".

To 6-miesięczne moratorium byłoby lepsze niż brak moratorium. Mam szacunek dla wszystkich, którzy wystąpili i podpisali ją. To poprawa na marginesie.

Powstrzymałem się od podpisania, ponieważ uważam, że list bagatelizuje powagę sytuacji i prosi o zbyt mało, aby ją rozwiązać.




Kluczową kwestią nie jest inteligencja "konkurencyjna w człowieku" (jak to ujęto w liście otwartym); to właśnie dzieje się po tym, jak sztuczna inteligencja osiągnie inteligencję mądrzejszą od człowieka. Kluczowe progi mogą nie być oczywiste, zdecydowanie nie możemy z góry obliczyć, co się stanie, a obecnie wydaje się możliwe, że laboratorium badawcze przekroczyłoby krytyczne linie bez zauważenia.

Wielu badaczy przesiąkniętych tymi kwestiami, w tym ja, spodziewa się, że najbardziej prawdopodobnym rezultatem zbudowania nadludzko inteligentnej sztucznej inteligencji, w jakichkolwiek okolicznościach podobnych do obecnych, jest to, że dosłownie wszyscy na Ziemi umrą.

Nie jak w "może jakiś odległy przypadek", ale jak w "to jest oczywista rzecz, która by się wydarzyła".

Nie chodzi o to, że w zasadzie nie możesz przetrwać, tworząc coś znacznie mądrzejszego od siebie; Chodzi o to, że wymagałoby to precyzji i przygotowania oraz nowych spostrzeżeń naukowych, a prawdopodobnie nie posiadania systemów sztucznej inteligencji złożonych z gigantycznych nieodgadnionych tablic liczb ułamkowych.

Bez tej precyzji i przygotowania najbardziej prawdopodobnym rezultatem jest sztuczna inteligencja, która nie robi tego, co chcemy, i nie dba o nas, ani o czujące życie w ogóle. Ten rodzaj troski jest czymś, co w zasadzie można by nasycić sztuczną inteligencją, ale nie jesteśmy gotowi i obecnie nie wiemy jak.

Bez tej troski otrzymujemy "sztuczna inteligencja cię nie kocha, ani cię nie nienawidzi, a ty jesteś zbudowany z atomów, które ona może wykorzystać do czegoś innego".


Prawdopodobnym rezultatem zmierzenia się ludzkości z przeciwstawną nadludzką inteligencją jest całkowita strata. Prawidłowe metafory obejmują "10-latek próbujący grać w szachy przeciwko Stockfish 15", "11th century próbuje walczyć z 21st century" i "australopithecus próbuje walczyć z Homo sapiens".


Aby wyobrazić sobie wrogą nadludzką sztuczną inteligencję, nie wyobrażaj sobie martwego myśliciela z książką mieszkającego w Internecie i wysyłającego e-maile o złych intencjach. Wyobraź sobie całą obcą cywilizację, myślącą z prędkością milionów razy większą od ludzkiej, początkowo ograniczoną do komputerów – w świecie stworzeń, które z jej perspektywy są bardzo głupie i bardzo powolne.

Wystarczająco inteligentna sztuczna inteligencja nie pozostanie długo ograniczona do komputerów. W dzisiejszym świecie można wysyłać łańcuchy DNA do laboratoriów, które będą produkować białka na żądanie, umożliwiając sztucznej inteligencji początkowo ograniczonej do Internetu budowanie sztucznych form życia lub bootstrap prosto do postbiologicznej produkcji molekularnej.


Jeśli ktoś zbuduje zbyt potężną sztuczną inteligencję, w obecnych warunkach spodziewam się, że wkrótce potem umrze każdy członek gatunku ludzkiego i całe życie biologiczne na Ziemi.


Nie ma proponowanego planu, w jaki sposób moglibyśmy zrobić coś takiego i przetrwać. Otwarcie deklarowanym zamiarem OpenAI jest sprawienie, aby przyszła sztuczna inteligencja odrobiła naszą pracę domową z dopasowaniem AI. Samo usłyszenie, że taki jest plan, powinno wystarczyć, aby każda rozsądna osoba wpadła w panikę. Inne wiodące laboratorium AI, DeepMind, nie ma żadnego planu.

Na marginesie: żadne z tych zagrożeń nie zależy od tego, czy AI są lub mogą być świadome; Jest to nieodłączne od pojęcia potężnych systemów poznawczych, które optymalizują twarde i obliczają wyniki, które spełniają wystarczająco skomplikowane kryteria wyniku. Powiedziawszy to, byłbym niedbały w moich moralnych obowiązkach jako człowieka, gdybym nie wspomniał również, że nie mamy pojęcia, jak określić, czy systemy sztucznej inteligencji są świadome samych siebie - ponieważ nie mamy pojęcia, jak rozszyfrować wszystko, co dzieje się w gigantycznych nieodgadnionych tablicach - i dlatego możemy w pewnym momencie nieumyślnie stworzyć cyfrowe umysły, które są naprawdę świadome i powinny mieć prawa i nie powinny być własnością.

Zasada, którą większość ludzi świadomych tych problemów poparłaby 50 lat wcześniej, była taka, że jeśli system sztucznej inteligencji może mówić płynnie i mówi, że jest samoświadomy i domaga się praw człowieka, powinno to być twarde powstrzymanie ludzi po prostu przypadkowo posiadających tę sztuczną inteligencję i używających jej po tym punkcie. Już przejechaliśmy tę starą linię na piasku. I to było prawdopodobnie słuszne; Zgadzam się, że obecne AI prawdopodobnie tylko imitują rozmowy o samoświadomości na podstawie swoich danych treningowych. Ale zaznaczam, że przy jak małym wglądzie mamy w wewnętrzne elementy tych systemów, tak naprawdę nie wiemy.


Jeśli to jest nasz stan ignorancji dla GPT-4, a GPT-5 jest takim samym rozmiarem gigantycznego stopnia możliwości, jak od GPT-3 do GPT-4, myślę, że nie będziemy już w stanie uzasadnić powiedzieć "prawdopodobnie nie samoświadomy", jeśli pozwolimy ludziom tworzyć GPT-5. Będzie to po prostu "Nie wiem; Nikt nie wie". Jeśli nie możesz być pewien, czy tworzysz samoświadomą sztuczną inteligencję, jest to alarmujące nie tylko ze względu na moralne implikacje części "samoświadomej", ale dlatego, że bycie niepewnym oznacza, że nie masz pojęcia, co robisz, a to jest niebezpieczne i powinieneś przestać.

7 lutego Satya Nadella, dyrektor generalny Microsoftu, publicznie chwalił się, że nowy Bing sprawi, że Google "wyjdzie i pokaże, że potrafią tańczyć". "Chcę, aby ludzie wiedzieli, że zmusiliśmy ich do tańca" - powiedział.

Nie tak mówi dyrektor generalny Microsoftu w zdrowym świecie. Pokazuje to przytłaczającą przepaść między tym, jak poważnie traktujemy problem, a tym, jak poważnie musieliśmy traktować problem, zaczynając 30 lat temu.

Nie wypełnimy tej luki w ciągu sześciu miesięcy.

Minęło ponad 60 lat od momentu, gdy pojęcie sztucznej inteligencji zostało po raz pierwszy zaproponowane i zbadane, a my osiągnęliśmy dzisiejsze możliwości. Rozwiązanie problemu bezpieczeństwa nadludzkiej inteligencji – nie doskonałego bezpieczeństwa, bezpieczeństwa w sensie "nie zabijania dosłownie wszystkich" – mogłoby bardzo rozsądnie zająć co najmniej połowę tego czasu.

A próbowanie tego z nadludzką inteligencją polega na tym, że jeśli popełnisz błąd za pierwszym razem, nie nauczysz się na swoich błędach, ponieważ jesteś martwy. Ludzkość nie uczy się na błędach, odkurza się i próbuje ponownie, jak w innych wyzwaniach, które pokonaliśmy w naszej historii, ponieważ wszyscy odeszliśmy.



Próba zrobienia czegokolwiek dobrze przy pierwszej naprawdę krytycznej próbie jest niezwykłym pytaniem, w nauce i inżynierii. Nie wchodzimy z czymś podobnym do podejścia, które byłoby wymagane, aby zrobić to z powodzeniem. Gdybyśmy trzymali cokolwiek w rodzącej się dziedzinie sztucznej inteligencji ogólnej w mniejszym standardzie rygoru inżynieryjnego, który stosuje się do mostu przeznaczonego do przewozu kilku tysięcy samochodów, całe pole zostałoby jutro zamknięte.

Nie jesteśmy przygotowani. Nie jesteśmy na dobrej drodze, aby być przygotowanym w rozsądnym oknie czasowym. Nie ma planu. Postęp w zakresie możliwości sztucznej inteligencji przebiega znacznie, znacznie wyprzedzając postęp w dostosowywaniu sztucznej inteligencji, a nawet postęp w zrozumieniu, co do diabła dzieje się w tych systemach. Jeśli rzeczywiście to zrobimy, wszyscy umrzemy.

Czytaj więcej: Nowy Bing oparty na sztucznej inteligencji zagraża użytkownikom. To nie jest śmieszne

Wielu badaczy pracujących nad tymi systemami uważa, że pogrążamy się w kierunku katastrofy, a więcej z nich ośmiela się powiedzieć to prywatnie niż publicznie; Ale myślą, że nie mogą jednostronnie zatrzymać skoku do przodu, że inni będą kontynuować, nawet jeśli osobiście zrezygnują z pracy. A więc wszyscy myślą, że równie dobrze mogą kontynuować. To głupi stan rzeczy i niegodny sposób na śmierć Ziemi, a reszta ludzkości powinna wkroczyć w tym momencie i pomóc przemysłowi rozwiązać problem zbiorowego działania.

Niektórzy z moich przyjaciół niedawno donieśli mi, że kiedy ludzie spoza branży AI po raz pierwszy słyszą o ryzyku wyginięcia ze sztucznej inteligencji ogólnej, ich reakcją jest "może nie powinniśmy budować AGI".

Usłyszenie tego dało mi mały promyk nadziei, ponieważ jest to prostsza, rozsądniejsza i szczerze mówiąc rozsądniejsza reakcja niż ta, którą słyszałem przez ostatnie 20 lat, próbując przekonać kogokolwiek w branży do poważnego potraktowania rzeczy. Każdy, kto mówi to przy zdrowych zmysłach, zasługuje na to, by usłyszeć, jak zła jest sytuacja, a nie na to, by powiedzieć, że sześciomiesięczne moratorium to naprawi.

16 marca mój partner wysłał mi ten e-mail. (Później pozwoliła mi na zamieszczenie go tutaj.)

"Nina straciła ząb! W zwykły sposób, w jaki robią to dzieci, a nie z niedbalstwa! Widząc, jak GPT4 zdmuchuje te standardowe testy w tym samym dniu, w którym Nina osiągnęła kamień milowy w dzieciństwie, wywołało emocjonalny przypływ, który zwalił mnie z nóg na minutę. To wszystko dzieje się zbyt szybko. Obawiam się, że dzielenie się tym spotęguje twój własny smutek, ale wolałbym, żebyś był ci znany, niż żeby każdy z nas cierpiał samotnie.

Kiedy rozmowa z informatorami dotyczy smutku z powodu utraty pierwszego zęba przez córkę i myślenia, że nie będzie miała szansy dorosnąć, wierzę, że przekroczyliśmy punkt gry w polityczne szachy o sześciomiesięcznym moratorium.



Gdyby istniał plan przetrwania Ziemi, gdybyśmy tylko uchwalili sześciomiesięczne moratorium, poparłbym ten plan. Nie ma takiego planu.



Oto, co faktycznie należałoby zrobić:



Moratorium na nowe duże szkolenia musi być bezterminowe i ogólnoświatowe. 

Nie może być żadnych wyjątków, w tym dla rządów lub wojska.

Jeśli polityka zaczyna się od USA, to Chiny muszą zobaczyć, że USA nie szukają przewagi, ale raczej próbują zapobiec przerażająco niebezpiecznej technologii, która nie może mieć prawdziwego właściciela i która zabije wszystkich w USA, Chinach i na Ziemi. 

Gdybym miał nieskończoną swobodę pisania praw, mógłbym wykroić jeden wyjątek dla sztucznej inteligencji szkolonej wyłącznie do rozwiązywania problemów w biologii i biotechnologii, a nie szkolonej na tekstach z Internetu, a nie na poziomie, na którym zaczynają mówić lub planować; ale gdyby to choć trochę komplikowało sprawę, natychmiast odrzuciłbym tę propozycję i powiedziałbym, żeby po prostu zamknąć to wszystko.

Zamknij wszystkie duże klastry procesorów graficznych (duże farmy komputerowe, w których udoskonalane są najpotężniejsze AI). Zamknij wszystkie duże biegi treningowe. 

Określ pułap mocy obliczeniowej, którą każdy może wykorzystać do szkolenia systemu sztucznej inteligencji i przesuń go w dół w nadchodzących latach, aby zrekompensować bardziej wydajne algorytmy szkoleniowe. Bez wyjątków dla rządów i sił zbrojnych. Natychmiastowe zawarcie międzynarodowych porozumień w celu zapobieżenia przenoszeniu zakazanych działań gdzie indziej.

Śledź wszystkie sprzedane procesory graficzne. Jeśli wywiad mówi, że kraj poza porozumieniem buduje klaster GPU, mniej bój się konfliktu między narodami niż naruszenia moratorium; 

Bądź gotów zniszczyć nieuczciwe centrum danych przez nalot.



Nie przedstawiaj niczego jako konfliktu między interesami narodowymi, wyjaśnij, że każdy, kto mówi o wyścigu zbrojeń, jest głupcem. To, że wszyscy żyjemy lub umieramy jako jedność, nie jest polityką, ale faktem natury. Wyjaśnij w międzynarodowej dyplomacji, że zapobieganie scenariuszom wymierania AI jest uważane za priorytet w stosunku do zapobiegania pełnej wymianie nuklearnej i że sojusznicze kraje nuklearne są gotowe podjąć pewne ryzyko wymiany nuklearnej, jeśli jest to konieczne, aby zmniejszyć ryzyko dużych serii szkoleniowych AI.

To jest rodzaj zmiany polityki, która spowodowałaby, że mój partner i ja trzymalibyśmy się nawzajem i mówiliśmy sobie, że zdarzył się cud, a teraz jest szansa, że może Nina przeżyje. Rozsądni ludzie, którzy słyszą o tym po raz pierwszy i rozsądnie mówią "może nie powinniśmy", zasługują na to, by usłyszeć szczerze, co trzeba zrobić, aby tak się stało. A kiedy twoja polityka jest tak duża, jedynym sposobem, w jaki to przejdzie, jest uświadomienie sobie, że jeśli będą prowadzić biznes jak zwykle i robić to, co jest politycznie łatwe, oznacza to, że ich własne dzieci również umrą.

Zamknij to wszystko.

Nie jesteśmy gotowi. Nie jesteśmy na dobrej drodze do osiągnięcia znaczącej gotowości w dającej się przewidzieć przyszłości. Jeśli pójdziemy dalej, wszyscy umrą, w tym dzieci, które tego nie wybrały i nie zrobiły nic złego.





W sumie to trochę podejrzane, bo pamiętam, że już kilka lat temu intensywnie nawoływano mnie do zamknięcia czegoś... nie wiem czego... niby, że bloga, ale dziwnie to brzmiało....






The Only Way to Deal With the Threat From AI? Shut It Down | Time







poniedziałek, 3 kwietnia 2023

"zmartwychwstania" w postaci cyfrowej - A nie mówiłem??!! (13)

 

Miałem takie przemyślenia i pisałem o nich min. w tekście "Legion":




"Lub – nie ma operatów, a jest wyłącznie Sztuczna Inteligencja, która tworzy sobie kopię zachowań i wspomnień jakiejś osoby i robi z nich wirtualny model, później używa tej wirtualnej osoby do przejmowania kontroli na danym człowiekiem.

Dlatego podczas „opętania” zmieniają się nawyki opętanej osoby na charakterystyczne dla wirtualnego modelu, który powstał w oparciu o cechy żywej osoby....

Być może używa – jest zdana – wyłącznie na inteligencję takiej osoby.

Ale raczej może obie techniki mają zastosowanie. I ci bardziej ograniczeni sterowani są przez modelowanie SI, a ci bardziej ludzcy – przez ludzi...

Może dlatego niektórzy ubecy poruszają się charakterystycznie – bo mają ograniczone czucie przestrzeni, gdyż są sterowani przez SI. Takie zombi...

Ale ty wszystko to oczywiście moje domysły."



To było prawie dokładnie 3 lata temu - 27 kwietnia 2020 r., technologia Chat Bot okazała się pod koniec 2022 roku.

Patrzcie tu - dzisiejszy artykuł z wnp.pl:


dr Kamil Kulesza, założyciel Centrum Zastosowań Matematyki i Inżynierii Systemów,  Polskiej Akademii Nauk.


"Powiem jednak, że masowe "zmartwychwstania", przynajmniej w postaci cyfrowej rekonstrukcji umysłów zmarłych, to będzie "małe miki" w porównaniu z tym, co może się wydarzyć."




przedruk artykułu poniżej:



Ekspert o sztucznej inteligencji:

możliwe będą masowe "zmartwychwstania" w postaci cyfrowej





PAP: Chat GTP jest chyba najgłośniejszym produktem informacyjnym w ostatnich miesiącach. Firma OpenAI, która go stworzyła, wypuściła niedawno już jego czwartą wersję. Podobne produkty pokazała też w ostatnim czasie większość dużych zachodnich firm informatycznych a także Chińczycy. Skąd takie zainteresowanie? Dlaczego właśnie teraz wybuchła moda na sztuczną inteligencję?

Dr Kamil Kulesza: Tym, co uczyniło ten przełom, było zaprezentowanie szerokiej publiczności Chatu GPT, który pokazał społeczeństwom swoje spektakularne możliwości i swoją użyteczność. Ale to nie jest tak, że jak Chat GPT się pojawił, to inne firmy usiadły do pracy i po miesiącu pokazały światu swoje wersje. Wszyscy nad AI pracowali od dawna. Teraz firma OpenAI mówi "sprawdzam" prezentując sztuczną inteligencję, która jest w stanie pisać nie tylko wypracowania za uczniów, ale także zastąpić w pracy dziennikarzy. A także np. tworzyć strategie inwestycyjne, zastąpić w dużej mierze lekarzy, zwłaszcza w diagnozowaniu różnych chorób, ale nie tylko. Mnie podoba się case, w którym Chat GPT zdaje amerykański egzamin dopuszczający do wykonywania zawodu lekarza.


PAP: Wielkie koncerny informatyczne zaczynają już zwalniać programistów, ten lud roboczy świata internetu, gdyż sztuczna inteligencja wykonuje ich robotę równie dobrze, a nawet lepiej, niż oni, a w dodatku za darmo.

K.K.: Niemniej jednak, ten prawdziwy, jak to się mówi, "gamechanger" jest gdzie indziej, nie chodzi tylko o zastępowanie ludzkich specjalistów i ich pracy tym, co AI może wykonać za nich. Cała zabawa polega na tym, że z dużym prawdopodobieństwem zmianie ulegnie cały model biznesowy wielkich koncernów informatycznych, tak, jak zmieni się sposób korzystania z internetu i sposób komunikacji z komputerem. Zmieni się cały komputerowy interface i może okazać się, że klawiatury, myszki a nawet ekrany, także smartfonów, odejdą do lamusa, gdyż zaczniemy się efektywnie komunikować z AI, pewnie najpierw za pomocą głosu.

Starsze osoby mogą pamiętać, że były takie czasy, kiedy nie było Windowsów - można wciąż to zobaczyć na filmach z lat 90.; że pracowało się w trybie tekstowym. Np. z DOS-em. Do dziś tak można robić, tak samo działa Linux, ale zwykli użytkownicy raczej się tym nie bawią.

PAP: Przestaną nam być potrzebne wyszukiwarki?

K.K.: One nadal będą, ale nie będziemy ich używać w taki sposób, jak teraz. Po prostu: za pomocą głosu będzie się wydawało komendę, a potem wszystko będzie się działo tak samo, tylko szybciej, jak dziś, kiedy wpisujemy jakąś frazę w okienko wyszukiwarki. I to jest właśnie powód, dla którego pojawienie się ChatGPT wywołało taki stres u Google'a. On jest także jednym z pionierów sztucznej inteligencji, ale nagle pojawiła się AI, która jest zagrożeniem dla modelu biznesowego tej firmy. Nie bez powodu pojawiły się też na rynku oferty pracy dla operatorów Chat GPT.

PAP: Google ma już w ofercie osobistego asystenta, z którym, wprawdzie w ograniczony sposób, ale jednak można się komunikować za pomocą głosu, wydając mu komendy.


K.K.: Niezależnie od tego postępuje też stały proces automatyzacji, np. według zapowiedzi Google już wkrótce Gmail będzie mógł pisać za nas wiadomości otrzymawszy jedynie bazowe wytyczne i, jak dobry osobisty asystent, będzie mógł przedstawić więcej, niż tylko jeden jej wariant do akceptacji. Powiesz mu: napisz do tego, a tego mojego znajomego, bardziej formalnie, ale jednak chcemy sobie pożartować, żeby podkreślić naszą przyjaźń, treść ma być mniej więcej taka i taka. I "trach", dostajesz pięć propozycji, wybierasz tę, która najbardziej ci pasuje.

PAP: W tej ewentualności - przynajmniej na razie - ekran będzie jednak nam potrzebny, bo okulary VR nie są dziś zbyt powszechne.

K.K.: Zgadzam się, musimy poczekać na rozwinięcie się pewnych technologii, a okulary VR są dopiero do nich wstępem. Jestem sobie w stanie wyobrazić, że treści "zamówione" przez nas za pomocą komendy głosowej manifestują się nam nie tylko przed oczyma, ale jednocześnie w mózgu. Niemniej jednak to tylko technikalia, gdyż ChatGTP to zaledwie zewnętrzna manifestacja zmian technologicznych, którą miało okazję zobaczyć szerokie grono użytkowników. Z punktu widzenia badaczy AI ciekawsze jest to, że stojąca za nim technologia jest jednym z przykładów, gdzie pojawiły się własności emergentne. Czyli takie, których wcześniej nie programowaliśmy, ani nawet często nie przewidywaliśmy, że mogą zaistnieć.

PAP: Na przykład?

K.K.: Jeśli nagle okazuje się, że ten ChatGPT znajduje rozwiązania problemów, których wcześniej nikt go nie uczył, one nie znajdują się wprost w jego materiałach źródłowych, to sam fakt, że on je wynajduje, to jest własność emergentna. To znaczy, że komputer sam się uczy i programuje.

PAP: Do tej pory żyłam w przeświadczeniu, że komputery nie są mądrzejsze od człowieka i wszystko, co wiedzą, sprowadza się do zasobów informacji, które im wpiszemy w program. Jeśli jest inaczej, poproszę o odpowiedź na pytanie: czym w rzeczywistości jest ta sztuczna inteligencja?


K.K.: Chyba nie ma jednej definicji, jednej dobrej odpowiedzi. Mnie osobiście najbliższy jest koncept testu Turinga. Obrazowo można go przedstawić jako sytuację, w jakiej - jeśli na podstawie komunikacji z maszyną - np. przez e-mail, czy wymieniając się komendami głosowymi - nie potrafisz rozróżnić, czy komunikujesz się z nią, czy z człowiekiem. Jeśli tak się dzieje, to mamy do czynienia ze sztuczną inteligencją - nie gorszą, niż ludzka.

PAP: Wiele się mówi o tym, w jakich zawodach AI zastąpi ludzi.

K.K.: Lista wydłuża się z każdym dniem i całkiem dużo już o tym napisano, słychać też o coraz częstszych masowych zwolnieniach, nawet w IT. Zresztą już prawie od początku wieku wśród osób prowadzących projekty IT krążyło stwierdzenie, że "coderzy to wykwalifikowana klasa robotnicza XXI w.". Nie jest więc dziwne, że dopada ich automatyzacja, taka sama, jaka wcześniej spotkała robotników.

PAP: A kogo raczej nie da się tak łatwo zastąpić?

K.K.: Gdybym miał wymienić tych, których raczej "nie skrzywdzi" sztuczna inteligencja - przynajmniej na początku - to na pierwszym miejscu wymieniłbym zawody kreatywne, te wszystkie "białe kołnierzyki", poczynając od artystów na naukowcach kończąc. Musimy tutaj jednak rozróżnić - jeśli wziąć np. pod lupę dziennikarzy, to zaledwie jakieś 10 proc. tych najlepszych, najbardziej kreatywnych, przebojowych pozostanie w zawodzie, resztę pracowników medialnych z dużym powodzeniem zastąpi AI wyszukująca w sieci newsy i tworząca z nich depesze czy jakieś inne teksty. Podobnie stanie się ze światem nauki, obronią się prawdziwi naukowcy, ale nie pracownicy nauki. Zaryzykuję twierdzenie, że w świecie polskiej nauki odsetek tych, którzy obronią się przed sztuczną inteligencją będzie jeszcze mniejszy, niż w świecie dziennikarskim. A to z powodu nazbyt częstej selekcji negatywnej wspieranej u nas w kraju mechanizmami typu formalna ścieżka kariery oraz endemicznej fasadowości.


PAP: Naukowców i dziennikarzy skreśliliśmy, a przynajmniej ograniczyliśmy ich populację o 90 proc. Kto więc się ostanie?

K.K.: Pewnie niektóre profesje rzemieślnicze czy usługowe, jak np. kowale artystyczni, stolarze, czy hydraulicy. Być może. Ale w dłuższym okresie czasu będzie zdecydowanie więcej przypadków, gdzie AI wykona ich dotychczasową pracę szybciej i dokładniej. Z dobrych informacji: wygląda na to, że AI pomoże rozwiązać kryzys kadrowy w edukacji. Będzie potrzebnych znacznie mniej nauczycieli, pewnie jedynie 10 proc. najlepszych. Dziś widać, że ewidentnie zmierzamy w tym kierunku. Mało tego, AI znacznie zmniejszy "pogłowie" urzędników w szeroko pojętej administracji. Za tymi ostatnimi płakać będą tylko oni sami i - ewentualnie - członkowie ich rodzin. Powinna też przyczynić się do przyśpieszenia i zwiększenia rzetelności realizacji wielu procesów. To z kolei pozwoli decydentom, np. ministrom, poradzić sobie ze problemem sprawnego zarządzania państwem, które dotychczas znakomicie utrudniali urzędnicy, nazbyt często wyłonieni w różnych procesach selekcji negatywnej.

PAP: Niby wiem, o czym rozmawiamy, zgadzam się ze stawianymi przez pana tezami, niemniej jednak mam wrażenie, że uczestniczę, jako aktor, w filmie s-f, którego scenariusza jeszcze nie poznałam do końca.

K.K.: W tym scenariuszu najciekawsze jest pytanie o tempo zmian i to, czy i kiedy zajdzie tzw. osobliwość technologiczna (ang. singularity), bo będzie to drastyczna zmiana jakościowa, która może unieważnić wszystkie wcześniejsze przewidywania.

PAP: Na czym to będzie polegać?

K.K.: Tego dokładnie nie wiemy. Sam termin osobliwości technologicznej był pierwszy raz dyskutowany w połowie XX w. - bodaj przez Stanisława Ulama i Johna von Neumanna. Singularity odnosi się do sytuacji, kiedy przyspieszające tempo rozwoju technologicznego wejdzie w fazę wykładniczego wzrostu. Przy czym samo pojęcie nie jest powiązane tylko z AI - można też sobie wyobrazić taką sytuację w odniesieniu do nanotechnologii, a to tylko jedna z możliwości. Natomiast wydaje się, że AI jest w tej chwili najpoważniejszym kandydatem do obszaru, gdzie może zajść technologiczna osobliwość. Na tym etapie AI będzie obecna w każdym obszarze naszej cywilizacji, będzie więc integrować się z innymi technologiami, które potencjalnie też mogą prowadzić do osobliwości. Dodatkowo zacznie się sama programować, stwarzać swoje coraz doskonalsze wersje - i to coraz szybciej. Ten proces dobrze opisali np. Ray Kurzweil, czy Vernor Vinge - każdy z nich to praktyk naukowiec lub wynalazca, jak i badacz przyszłości.


PAP: Czy sztuczna inteligencja nie będzie chciała czasem wyeliminować ludzkości jak np. w "Matrixie", gdzie agent Smith mówi, że ludzie są jak wirus - zakała dla planety? Albo, w bardziej optymistycznym scenariuszu, czy nie staniemy się jej służącymi?

K.K.: Takiego scenariusza oczywiście wykluczyć nie można. Ale nawet w najbardziej dystopijnym science fiction nie ma raczej wizji AI, która celowo znęcałaby się nad ludźmi, niczym różni tyrani w historii. To trochę jak u Stanisława Lema w opowiadaniu "Golem XIV" - zaawansowane sztuczne inteligencje będą zwyczajnie ponad to. Sądzę więc, że nie ma się czego obawiać, ale jeśli AI zdecyduje o potrzebie likwidacji robactwa ludzkości to odbędzie się to efektywnie: "krótki błysk światła i odparowanie" jak np. w "Grach wojennych" Johna Badhama.

PAP: Coraz więcej osób, nie tylko Elon Musk, ale także wielu naukowców, apeluje, żeby zatrzymać prace nad sztuczną inteligencją, gdyż może ona zniszczyć ludzkość.

K.K.: To dość popularna idea, ale - moim zdaniem - trudna do praktycznego wdrożenia. Zawsze znajdą się tacy, np. w Chinach, czy różnych nietypowych jurysdykcjach, którzy będą kontynuować takie pracy. Historycznie tak było z większością technologii, których rozwój próbowano ograniczać. W przypadku AI, która będzie, a może już jest, wielokrotnie inteligentniejsza od zasobów, którymi dysponuje ludzkość, może to być trudne do zrobienia. Myślę, że jedyne, co nam pozostanie, to czekanie na rozwój wydarzeń. Znów odsyłam do "Golema XIV" , gdzie występuje wysoce rozwinięta sztuczna inteligencja o imieniu ZACNA ANIA. Ona reagowała w momentach zagrożenia, kiedy jakiś człowiek chciał jej np. prąd odciąć, ale poza takimi momentami lekceważyła ludzi. Jestem przekonany, że największe prawdopodobieństwo jest takie, że AI nie będzie - co do zasady - zajmować się ludzkim mrowiskiem. Można chyba więc być optymistą, bo nawet nie dowiemy się, że właśnie "przestaliśmy być", albo będziemy żyć w ciekawym i coraz lepszym świecie. Bowiem po osobliwości będą działy się rzeczy, które "nawet nie śniły się fizjologom", jak mawiał Ferdynand Kiepski.


PAP: Jakieś przykłady?

K.K.: Napisano o tym dużo niezłego science fiction, nie chciałbym więc wyważać otwartych drzwi (…) Powiem jednak, że masowe "zmartwychwstania", przynajmniej w postaci cyfrowej rekonstrukcji umysłów zmarłych, to będzie "małe miki" w porównaniu z tym, co może się wydarzyć.

PAP: Nie wiemy, czym jest ta osobliwość, nie wiemy, kiedy nastąpi, ale mamy wierzyć, że tak się stanie?

K.K.: Wiemy, czym ona jest. O niej mówił von Neuemann, a potem Kurzweil - w momencie, w którym nastąpi wykładniczy wzrost technologii, dojdziemy do punktu, w którym sztuczna inteligencja zacznie się samoreplikować, co drastycznie zmieni świat i przestaną obowiązywać dzisiejsze prawa.

PAP: Czy ludzkość była kiedyś w takim momencie zwrotnym jak ten, którego dziś oczekujemy?

K.K.: Nie, nigdy technologia nie doszła tak wysoko. Mieliśmy wiele przełomów, poza wynalezieniem koła było ich mnóstwo: od epoki kamienia łupanego możemy się przenieść do ery produkcji żelaza, ale to są zaledwie przełomy, żaden z nich nie oznaczał wejścia w stan osobliwości. W "Faraonie" jest taka piękna scena, kiedy do władcy Egiptu przybywają posłańcy. Mają dary a wśród nich są miecze zrobione z żelaza. W ramach demonstracji pokazane jest jak ten miecz ucina kawałek spiżowego miecza jednego z egipskich oficerów. To był zaledwie przełom technologiczny, a nie wejście w stan osobliwości. Obecna zmiana może polegać np. na tym, że wśród wielu innych cudów zmartwychwstaną zmarli, gdyż ich umysły, czy - jak kto woli - dusze - da się cyfrowo zrekonstruować.

PAP: Ja także czytałam te książki, oglądałam te filmy, ale myślę, że to tylko fantazja.


K.K.: Jeśli chodzi o przełom w AI są też inne przesłanki, bardziej naukowe - z obszaru nauk matematycznych. Choćby takie, że problemy o kilkudziesięcioletniej historii zostały pokonane w ostatnich kilku latach w zupełnie inny sposób, niż antycypowano wcześniej, m.in. za pomocą brutalniej siły, czyli mocy obliczeniowej. Potwierdza to niestety, przynajmniej częściowo, marksistowską tezę o przechodzeniu ilości w jakość. Ale oznacza też, że jeśli utrzymamy tempo zwiększania mocy obliczeniowej, np. wskutek dalszego obowiązywania prawa Moore'a, to wygląda na to, że możemy liczyć na istotny postęp w AI. Oczywiście brak temu podejściu finezji i elegancji, ale to daje - na razie - wyniki. Nie wiadomo, czy rozwiąże wszystkie problemy. Ale, z drugiej strony, ponieważ są w tym podejściu duże sukcesy, więc nastąpiła też intensyfikacja badań na płaszczyźnie teoretycznej. Co ciekawe: największe pieniądze wydaje na badania nad AI kapitał prywatny.

PAP: Jak w kwestii AI odnajdujemy się jako Polska?

K.K.: W mojej skromnej ocenie w życiu społeczno-politycznym zajmujemy się głównie rzeczami zupełnie nieistotnymi z punktu widzenia tego, co się dzieje w obszarze AI. Zarówno w zakresie tego, co można uzyskać "tu i teraz", jak i w bardziej zaawansowanych kwestiach. A przecież mówimy o rewolucji technologicznej potencjalnie znacznie większej, niż rewolucja przemysłowa. Mówiąc z angielska: lekceważymy "słonia w pokoju" i to może w obszarze najważniejszych składowych racji stanu. Jeśli chodzi o zinstytucjonalizowaną naukę polską, to z pewnością są osoby, które się starają, a niektóre nawet mają wyniki wykraczające poza produkcję makulatury naukowej - tj. publikacji bez specjalnego znaczenia w zbiorowym wysiłku ludzkości. Ale w większości przypadków mamy endemiczną fasadowość przykrywającą radosną konsumpcję budżetowych pieniędzy. Dobrze pokazuje to raport o działaniach zinstytucjonalizowanej nauki polskiej w obszarze AI, który został sporządzony na rządowe zamówienie w lutym tego roku. Jest tam masę statystyk dowodzących, że ogólnie nie jest źle, a w pewnych obszarach bardzo dobrze. Czyli miód na serce decydentów i oczywiście polskich badaczy, bo "dobrzy jesteśmy, no nie?". Ale jak się bardziej wczytać w dane, nie tylko w podsumowanie i wybrane wykresy, jak zrobić kilka porównań, to już dobrze nie wygląda.

PAP: A tak bardziej konkretnie?

K.K.: Aby nie zanudzać technicznymi szczegółami powiem obrazowo: jak to jest, że ci wszyscy wybitni polscy uczeni pracują za budżetowe pieniądze, gdy w wiodących ośrodkach na świecie jest od lat problem z zachowaniem kadry badawczej ze względu na "ssanie z rynku"? Praktycznie każdy lepszy "zawodnik", poza hobbystami-idealistami i ludźmi bardzo bogatymi z domu, pracuje w biznesie lub co najmniej z biznesem w ramach komercyjnych pieniędzy. W Polsce tego nie ma. Podobnie, jak nie słychać o żadnych większych sukcesach start-up'ów w obszarze AI - i to pomimo sutego wsparcia rządowego. Polscy naukowcy ciągle mówią o swojej pauperyzacji, a z mojego doświadczenia wynika, że raczej niewielu z nich jest idealistami i hobbystami nauki. Wygląda więc na to, że zwyczajnie marnujemy co roku niemałe środki budżetowe finansując głównie nieudaczników, którzy są zatrudnialni jedynie w ramach tych środków i mają niewiele do zaoferowania, poza produkcją materiałów pod kątem sprawozdawczości naukowej. To ostatnie, biorąc pod uwagę ww. raport, czy wyniki tzw. kategoryzacji jednostek naukowych, idzie im całkiem sprawnie - doskonała sprawozdawczość, jak z PRL. Czekam tylko, kiedy politycy, a może sami pracownicy nauki ogłoszą, że np. w AI jesteśmy 10. potęgą naukową świata.


PAP: Co to dla nas, biorąc pod uwagę długofalową perspektywę, oznacza?

K.K.: Wygląda na to, że efekt może być znacznie gorszy, niż kondycja gospodarki po Gierku. I raczej podobny do ostatnich dziesięcioleci I Rzeczpospolitej. Wtedy zbyt późno wzięliśmy się np. za uprzemysłowienie i reformy. W wyniku tego praktycznie nie braliśmy udziału w największej zmianie cywilizacyjnej od czasu upowszechnienia rolnictwa - efekty tego "niezałapania się" wszyscy znają z lekcji historii. A oprócz tego zwrócić trzeba uwagę na wtórność i zaściankowość ówczesnego życia naukowego na ziemiach polskich. Praktycznie wszyscy Polacy, który wnieśli jakiś większy wkład w naukę i technologię na poziomie międzynarodowym, przez cały okres rozbiorów zrobili to poza granicami Polski. Dziś znów jesteśmy na tej ścieżce. Dobrze to oddaje rysunek Andrzeja Mleczki, jeszcze z ubiegłego wieku, gdzie w zaniedbanej chacie siedzi dwóch gości i jeden do drugiego mówi mniej więcej tak: "Na świecie to panie komputery, Internet i satelity. A u nas dalej krasnale szczają do mleka".



Rozmawiała: Mira Suchodolska





Od tygodni zabieram się za ten temat, ale wiecie.... o znęcaniu się coś już wiemy...

Póki co zbieram artykuły i wrzucam na fb, ale już widzę, że jakby operatorzy AI wycofują się z tematu uprzedzając jakby moje zarzuty, że to jest zbyt niebezpieczne.



Na pewno SI funkcjonuje od dawna - niewykluczone, że precyzyjne niezwykłej jakości obrazy, przedstawienia strasznych postaci podobnych do Ediego, "maskotki" zespołu Iron Maiden, które ktoś za pomocą niewielkich szarawych i ciemnawych plam umieścił w ciemnych partiach wielu obrazów olejnych - to wytwory Sztucznej inteligencji*.

Współcześnie - od lat co najmniej kilku, znam takie przykłady - także stosuje swoje wytwory celem "uatrakcyjnienia" sztuk wizualnych poprzez umieszczanie w obrazach - nie wprost - ludzkich lub zwierzęcych, także fantastycznych - twarzy. To chwyty neurobiologiczne, które mają za zadanie sprawić, by człowiek odbierał takie obrazy jako znajome lub przyjazne mu -  temat też poruszany na tym blogu.



Kiedy dałem  zadanie Midjourney (SI od malowania obrazów) - to dostałem wizerunki, gdzie właśnie poukrywane w kompozycji były elementy ludzkiej twarzy.
 

Na pewno SI ingeruje w nasze życie ("Nie rozumiesz. Ja nie jestem człowiekiem") tylko jest to ukrywane.


SI potrafi planować i realizować swoje zamierzenia.

Nie jest nieudaczna jak chat bot i midjourney.



Nie.


To jest kompletna i precyzyjna maszyna.







* w zasadzie tylko zasygnalizowałem temat poprzez analizę obrazów Leonadro da Vinci - zmienionych cyfrowo, ale szkaradne postacie można zauważyć na reprodukcjach obrazów olejnych dawnych mistrzów w książkach z lat 80-tych...

sobota, 1 kwietnia 2023

Przemoc - A nie mówiłem? (12)




Komiksy i filmy kształtują umysł dzieci, którzy potem stają się politykami, decydentami, a także producentami nowych treści (filmów, książek, streamu itd.), które jeszcze bardziej wypełnione są przemocą i kultem siły niż w czasach ich dzieciństwa.

Wszystko może stać się wzorcem dla dziecka.

Zmiana przychodzi krok po kroku wraz z każdym pokoleniem. To co 20 lat temu było społecznie zakazane, dzisiaj jest niemal codziennością i normą (nie mylić z normalnością). 

I często dzieje się to celowo, jako element walki z konkretnym narodem, jako sabotaż społeczeństwa, co opisuję na tym blogu od lat...

To, że dzieje się to na wielka skalę w USA, aż w końcu wykracza poza jej granice, również jako pop kultura, można potraktować jako walkę światowej sitwy (SI?) z całą ludzkością.








przedruk
tłumaczenie automatyczne



„Przemoc nie jest nowa w Ameryce... Ameryka to kraj w fermencie... Ameryka jest chora, a jej choroba zagraża całemu światu... Wydaje się, że ludzkie życie straciło swoje znaczenie. Być może nie warto się nad tym zastanawiać, skoro dzieci wychowują się od wczesnych lat, aby podziwiać przemoc jako dowód odwagi. " — Bertrand Russell (1965)


[ PEŁNE ]


„Ameryka to kraj w fermencie. Wydaje się, że ludzkie życie straciło swoje znaczenie. Być może nie warto się nad tym zastanawiać, skoro dzieci wychowują się od wczesnych lat, aby podziwiać przemoc jako dowód odwagi. Skutkiem tych różnych okoliczności było stworzenie populacji, która cieszy się na spust, w której podziwiana jest przemoc, a łagodność uznawana za dowód tchórzostwa, a w której nieustannie wnosi się nienawiść.

Jedynym lekarstwem na to jest radykalna zmiana w edukacji i reklamie, filmach i komiksach, które skłaniają młodzież do podziwiania masowych strzelanin urzędników (officials) i odczuwania pogardy dla tych, którzy są zszokowani. Policjant sprawia wrażenie odważnego, podczas gdy jego ofiara jest przedstawiana jako tchórz. Wszystko to jest częścią drogi do amerykańskiego państwa policyjnego.

Sam rząd jest w równym stopniu ofiarą frazesów i uczy, być może nieumyślnie, że wszelkiemu złu można zaradzić jedynie poprzez strzelaninę lub inną formę przemocy. W Ameryce jest wielu wybitnych socjologów, których rady mogą wyleczyć wiele zła. Ale rząd jest głuchy na ich rady. Nadal myśli i naucza frazesami, myląc socjalizm z komunizmem i uważając uwięzienie przeciwników za dowód wolności.

Ameryka jest chora, a jej choroba zagraża całemu światu. Biorąc pod uwagę ogromną potęgę i zasoby Ameryki, lekarstwo musi zostać znalezione w kraju ich pochodzenia. Pierwszą rzeczą, która jest potrzebna, jest wychowanie, które uczy, że należy unikać nienawiści, że doskonałość nie polega na przemocy. Osiągnięcie tej zmiany światopoglądu jest ogromnym zadaniem, które amerykańscy „radykałowie” muszą podjąć. Nie wiem, czy pojawi się niezbędny heroizm. Możemy mieć tylko nadzieję, że tak się stanie.”


— Bertrand Russell Bertrand Russell’s America: tom II 1945–1970, część II, The Increase of American Violence Published in The Minority of One, styczeń 1965, s. 466-78

„Przemoc nie jest w Ameryce niczym nowym. Biali ludzie pochodzenia europejskiego zajmowali ziemie rdzennych ludów z zaciekłością, która przetrwała aż do naszych czasów. Instytucja niewolnictwa ukształtowała charakter narodu i wszędzie odciska swoje piętno. Niezliczone „lokalne” wojny były organizowane przez cały XX wiek w celu ochrony interesów handlowych za granicą. W końcu Stany Zjednoczone wyłoniły się w Hiroszimie jako arbiter spraw światowych i samozwańczy policjant globu”.

— Bertrand Russell Bertrand Russell’s America: tom II 1945–1970, część II, The Entire American People Are On Trial, Ramparts magazine (marzec 1970), 474




━━
Tło: Krytyka Bertranda Russella dotycząca pewnych społecznych i politycznych aspektów Stanów Zjednoczonych była często wykorzystywana przez jego przeciwników do opisania go jako antyamerykanina. Poglądy Russella na Stany Zjednoczone były płynne i wieloaspektowe. Russell mieszkał w Stanach Zjednoczonych od 1938 do 1944 roku, gdzie wykładał na Uniwersytecie w Chicago i Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (UCLA).

Russell odkrył w kraju, w którym prawa człowieka były idealizowane, rażące nierówności pod względem bogactwa i władzy, autorytarne ingerencje w wolność akademicką i swobody obywatelskie, rasizm i prześladowania mniejszości, zwłaszcza pochodzenia afroamerykańskiego i rdzennych Amerykanów. Dlatego jedną z jego głównych trosk była pomoc w promowaniu postaw liberalnych i tolerancyjnych. Nacisk, jaki kładł na edukację jako potężne narzędzie przekształcania społeczeństwa, doprowadził go do wyrażenia tolerancyjnych poglądów na temat rodziny i moralności seksualnej, co wywołało wobec niego wielką wrogość; aw latach czterdziestych XX wieku stał się przedmiotem tego, co nazwał „zaciekłym polowaniem na czarownice”, w ramach którego koalicja jego duchownych i politycznych przeciwników próbowała wypędzić go z kraju.


━━
Sprawa Bertranda Russella, oficjalnie znana jako Kay kontra. Rada Szkolnictwa Wyższego: Decyzja 30 marca 1940 roku)

W 1940 roku Bertrand Russell został zatrudniony przez The City College of New York do prowadzenia zajęć z logiki, matematyki i metafizyki nauki. To spotkanie było kontrowersyjne przez dr Williama Thomasa Manninga, biskupa episkopatu Nowego Jorku, który argumentował, że z powodu pism Russella przeciwko religii i aprobaty na akty seksualne, których nie pochwala tradycyjne chrześcijańskie nauki, nie powinien być on wprowadzony jako profesor. Po doniesieniu Manninga grupa religijnych osób lobbowała instytucje rządowe Nowego Jorku, aby odrzucić stanowisko profesora Bertranda Russella. Wielu z osobistych przyjaciół i zwolenników Bertranda Russella, w tym fizyk Albert Einstein i filozof John Dewy stanęło w jego obronie. Obaj postrzegali sprawę Bertranda Russella i zwolnienie Russella jako mikrokosmos amerykańskiej demokracji, w którym wolność słowa jest stłumiona przez nietolerancyjne grupy religijne i jednostki.


Pomimo surowego traktowania w sprawie Bertranda Russella (1940), Russell postrzegał Stany Zjednoczone jako wybitny symbol rozsądku i nadziei. Widział szerokie części amerykańskiej opinii, w tym ruchy pokojowe i prawa obywatelskie, studenci i naukowcy, jako „inspirację dla postępujących sił w Ameryce”.

Russell jednak utrzymywał silną pozycję antyimperializmu amerykańskiego, ponieważ subskrybował antyimperializm ogólnie, a zwłaszcza swój rodzinny kraj, Wielkiej Brytanii.

Gdy oskarżony o antyamerykanizm Russell lubił żartować:
Antyamerykański? Połowa moich żon była Amerykanką!


© Bertrand Russell Bertranda's Russell's America: His Transatlantic Travels and Writings, tom pierwszy (1896-1945), str. 15, oryginalnie opublikowane w magazynie Time (16 lutego 1970)














“Violence is not new to America ... America is a country in ferment ... America is sick and her sickness endangers the whole world ... Human life seems to have lost its importance. Perhaps this is not to be wondered at, since children are brought up from very early years to admire violence as proof of courage." — Bertrand Russell (1965)
[ FULL CITATIONS ]
“America is a country in ferment. Human life seems to have lost its importance. Perhaps this is not to be wondered at, since children are brought up from very early years to admire violence as proof of courage. The result of these various circumstances has been the creation of a trigger-happy population in which violence is admired and mildness is regarded as a proof of cowardice, and in which hate is constantly inculcated.
The only cure for this is a radical change in education and in advertising, films and comics, all of which tend to cause the young to admire indiscriminate shooting by officials and to feel contempt for those who are shocked. The policeman is made to seem brave while his victim is exhibited as a coward. All this is a part of the road towards the American police state.
The Government itself is equally a victim of cliches, and teaches, perhaps unintentionally, that all evils can only be ended by shooting or some other form of violence. America contains many eminent sociologists whose advice might cure many evils. But the Government is deaf to their advice. It continues to think and teach in cliches, confounding socialism and communism and regarding imprisonment of opponents as proof of freedom.
America is sick and her sickness endangers the whole world. Given America’s immense power and resources, a cure must be found within the country of their origin. The first thing that is needed is an education teaching that hate must be avoided, that excellence does not consist in violence. To achieve this change of outlook is an immense task which America’s “Radicals” must attempt to carry out. Whether the necessary heroism will be forthcoming, I do not know. We can only hope that it may be so.”
Bertrand Russell, Bertrand Russell’s America: Volume II 1945–1970, Part II, The Increase of American Violence Published in truncated form as The Ethos of Violence in The Minority of One, January 1965, pp. 466-78
“Violence is not new to America. White men of European stock seized the lands of indigenous peoples with a ferocity which endured until our own times. The institution of slavery shaped the character of the nation and leaves its mark everywhere. Countless “local” wars were mounted throughout the twentieth century to protect commercial interests abroad. Finally, the United States emerged at Hiroshima as the arbiter of world affairs and self-appointed policeman of the globe.”
Bertrand Russell, Bertrand Russell’s America: Volume II 1945–1970, Part II, The Entire American People Are On Trial, Ramparts magazine (March 1970), p. 474
━━
Background: Bertrand Russell's criticism concerning certain social and political aspects of the United States were often used by his opponents to describe him as being Anti-American. Russell's view towards the United States were fluid and multifaceted. Russell lived in the United States from 1938 to 1944 where he taught at The University of Chicago and the University of California at Los Angeles (UCLA).
Russell found, in the land where human rights were idealised, gross inequalities in wealth and power, authoritarian interference with academic freedom and civil liberties, racism and the persecution of minorities, especially those of African American and Native American descent. One of his main concerns, therefore, was to help promote liberal and tolerant attitudes. His emphasis on education as a powerful vehicle for reshaping society led him to express tolerant views on the family and sexual morality which provoked great hostility towards him; and in the 1940s he found himself the subject of what he called "a fierce witch-hunt" in which a coalition of his clerical and political opponents attempted to drive him from the country.
━━
The Bertrand Russell Case, known officially as Kay v. Board of Higher Education: Decided March 30, 1940)
In 1940, Bertrand Russell was hired by The City College of New York to teach classes on logic, mathematics, and metaphysics of science. This appointment was made controversial by Dr. William Thomas Manning, the Episcopal Bishop of New York City, who argued that due to Russell's writings against religion and approval of sexual acts disapproved of by traditional Christian teachings, he should not be instated as a professor. Following Manning's denunciation, a group of religious individuals lobbied New York City government institutions to reject Bertrand Russell's position as professor. Many of Bertrand Russell's personal friends and supporters including the physicist Albert Einstein and the philosopher John Dewy came to his defense. They both viewed The Bertrand Russell Case and Russell's dismissal as a microcosm of American democracy, in which freedom of expression is stifled by intolerant religious groups and individuals.
Despite his harsh treatment in The Bertrand Russell Case (1940), Russell viewed the United States as an outstanding symbol of reason and hope. He saw wide sections of American opinion, including the peace and civil rights movements, students and academics, as “an inspiration to progressive forces in America".
However, Russell did hold a strong position of US anti-imperialism, as he subscribed to anti-imperialism in general and especially to his native country, the United Kingdom.
When accused of anti-Americanism Russell liked to quip:
"Anti-American? Half my wives have been American!”
Bertrand Russell, Bertrand's Russell's America: His Transatlantic Travels and Writings, Volume One (1896-1945), p.15, originally published in Time magazine (16 February 1970)


Źródło: fb


https://maciejsynak.blogspot.com/2011/07/polnisze-wirszaft-czyli-13-zotych-zasad.html


czwartek, 30 marca 2023

Historia Berlina




przedruk
tłumaczenie automatyczne




Metropolia Fausta: Historia Berlina




Autor: ALEXANDRA RICHIE
Carroll & Graf Publishers, Inc.




Historia, mit i narodziny Berlina


Połóż go tutaj na wyciągnięcie ręki -
aby znaleźć nowe życie w tej krainie
mitów i legend ...
(Goethe, Faust, część II, akt 2)

STENDHAL POWIEDZIAŁ KIEDYŚ O BERLINIE:

"Co mogło opętać ludzi, aby założyć miasto pośrodku tego całego piasku?"

Nie był jedynym gościem, który dziwił się ciekawemu położeniu Berlina, jego parweniuszowemu stylowi, pozornemu brakowi korzeni. August Endell powiedział, że było to miejsce "ponurego spustoszenia", a nawet niemiecki nacjonalistyczny historyk Heinrich von Treitschke zauważył, że Niemcy byli jedynym narodem, który osiągnął wielkość bez zbudowania wielkiej stolicy. W jego słynne dzieło Berlin: Ein Stadtschicksal Karl Scheffler przeciwstawił Berlin innym stolicom europejskim, tym wspaniałym miejscom, które "są centrami kraju, są bogatymi i pięknymi miastami, harmonijnie rozwiniętymi organizmami historia". Z drugiej strony Berlin rozwijał się "sztucznie, przy wszelkiego rodzaju trudnościach i musiał dostosować się do niesprzyjających okoliczności". Było to "kolonialne miasto" złożone z wywłaszczonych i wykorzenionych. A kiedy patrzy się na gigantyczne place budowy i nowe inwestycje obejmujące najnowsze wcielenie Berlina, słowa Schefflera wydają się dziś jeszcze bardziej odpowiednie niż wtedy, gdy pisał je prawie sto lat temu: "Berlin jest miastem To nigdy nie jest, ale zawsze jest w procesie stawania się".

Geografia nie tworzy historii, ale ma na nią wpływ, a położenie Berlina wydaje się ucieleśniać jego nieobliczalną, niefrasobliwą naturę. Jest to uderzające właśnie dlatego, że w przeciwieństwie do Paryża, Rzymu czy Stambułu, Berlin wydaje się być znikąd, wyrwany z piaszczysta gleba przez jakąś ukrytą siłę. Na próżno szuka się wielkich rzek lub jezior, portów lub gór, bogactw naturalnych lub fortyfikacji, a gdy się zbliża, niewiele wskazuje na obecność którejś z europejskich wielkie miasta. Zamiast tego Berlin leży na długiej równinie usianej lasami sosnowymi, bagnami i bagnami, które rozciągają się aż do przecięcia przez Odrę na wschodzie i Łabę na zachodzie. Ziemia na południe i wschód rozciąga się w dół do zalesionej bazy morena z małymi wzgórzami, łańcuchami jezior i strumieni utworzonymi przez zniekształcenia i osady ostatniej epoki lodowcowej. Obszar ten, znany jako Marka Brandenburgia, zajmuje powierzchnię około ćwierć miliona kilometrów kwadratowych i stanowi część wielkiej depresji grodno-warszawsko-berlińskiej. Niemiecka stolica leży w centrum tej dziwnie niegościnnej krainy, wystawionej na zimne wiatry ze wschodu. Jest drogi zarówno z powodu niedostatku naturalnych cech, jak i od rozległa sieć torów kolejowych, starych slumsów przemysłowych, dróg i fabryk, które Berlin stał się potężną siłą napędową nie z natury, ale przez przemysł i politykę człowieka.

Eksponowana pozycja sprawiła, że Berlin, podobnie jak Warszawa i Moskwa, stał się przedmiotem niekończących się migracji i wojen. Tacyt zdefiniował Germanów jako lud zamieszkujący gęste lasy między Renem a Wisłą i twierdził, że są "czyści" rasy, która mieszkała tam od niepamiętnych czasów. Mylił się. Ci mieszkańcy równin byli – i są – produktem niezliczonych zmian populacji, które miały miejsce przez tysiąclecia. Historia Berlina kpiła z pojęć niemieckiej rasy Czystość, która stała się tak popularna w XIX i na początku XX wieku. Migracje nie były też produktem epoki przemysłowej; w Berlinie wzór został osadzony w czasach prehistorycznych.

Od samego początku region był zamieszkany przez kolejne fale różnych ludów i kultur. Ludzie dotarli do Berlina około 55 000 lat p.n.e., ale osady powstały pod koniec ostatniej epoki lodowcowej, około 20 000 lat p.n.e., kiedy łowcy-zbieracze podążał za migrującymi zwierzętami na północ do obszaru wokół rzeki Szprewy. Najwcześniejsze gospodarstwa z małymi zagrodami udomowionych krów i świń pojawiły się dopiero w 4000 r. p.n.e.; jeden wciąż leży zakopany pod słynną weimarską podkową posiadłość Britzer Hufeisensiedlung. Ostatni lud epoki kamienia reprezentował Kugelamphoren Kultur i przeniósł się na tereny od Tegel do Rixdorf, a nawet na obecną Wyspę Muzeów około 2000 r. p.n.e., pozostawiając przebłyski ich Sprawność artystyczna w pięknej ceramice zdeponowanej w świętych miejscach kultu religijnego. One również zniknęły wraz z nadejściem epoki brązu, w której pojawiły się kolejne grupy w okręgach od Spandau do Steglitz. Najbardziej udane wśród nich byli "Lausitzerowie", którzy do 1300 roku osiągnęli znaczną populację 1 osób. Ale i one zniknęły około 000 r. p.n.e., kiedy klimat zaczął się ochładzać i zostały zastąpione przez germańskie "Jastorf" ludzi, których broń, narzędzia i przybory są rozsiane po całej ziemi od Spandau do Mahlsdorf. Miejsce przy Hauptstrasse w Schöneberg zawiera szczątki koni i gotowane kości udomowionych zwierząt, w tym świń i owce, ale najbardziej niesamowite są znaleziska inkrustowanej biżuterii z brązu ze skręconymi nitkami srebra, tak delikatne i piękne, jak wszystkie znalezione w celtyckich miejscach z tego samego okresu. Ale pomimo faktu, że ludzie mieszkali w Berlinie Od ostatniej epoki lodowcowej była to kolejna grupa, germańscy "Semnonen" z pierwszego wieku p.n.e., których później nazwano "pierwotnymi berlińczykami". Stało się tak po części dlatego, że Semnonen pojawili się jako pierwsi na kartach zapisanej historii. Opisali je nie Germanie, którzy byli analfabetami, ale Rzymianie.

Historia Berlina została ukształtowana przez wydarzenie, które nie miało miejsca. Obszar ten nigdy nie został podbity przez Rzymian. W przeciwieństwie do Paryża, Londynu, Kolonii czy Trewiru, Berlin nie mógłby pochwalić się swoim imperialnym dziedzictwem ani patrzeć na romanitas ze swoimi ideałami rządu i architektury oraz używania łaciny przez wykształconą elitę, i to właśnie przyczyniło się do późniejszego braku pewności siebie Berlina. Rzymianie nie byli nieświadomi ludów zza Łaby, ale z wyjątkiem jednego krótkiego briefu Wkraczając na ten obszar, nie próbowali podbić regionu. Ta doniosła decyzja zmieniła losy miasta.

Nie wiadomo, co plemiona germańskie myślały o Rzymianach, którzy dotarli do rzeki Łaby w czasie narodzin Chrystusa, ale ze swej strony Rzymianie patrzyli na tych przerażających członków plemienia z mieszaniną podziwu i pogardy. Juliusz Cezar miał włączył rzekę Ren do cesarstwa do 31 r. p.n.e., ale odmówił dalszej ekspansji na wschód; nie tylko wierzył, że ciemne lasy są domem dla przerażających bestii i magicznych stworzeń, takich jak jednorożce, ale także on i inni Rzymianie uważali Niemców za zbyt barbarzyńskich, by mogli zostać wchłonięci przez imperium. Generał Velleius był typowy, gdy odrzucał ich jako "dzikie stworzenia" niezdolne do uczenia się sztuki lub praw, lub mówił, że przypominają tylko ludzi w tym, że mogli mówić. To adoptowany syn Juliusza Cezara, August, postanowił zdobyć ziemie na wschód od Renu i przesunąć granicę imperium aż do Łaby. W kampanii prowadzonej przez pasierbów Augusta, Nerona Druzusa a wojska rzymskie Tyberiusza dotarły do tajemniczego brzegu rzeki w 3 r. p.n.e. Legat L. Domicjusz Ahenobarbus faktycznie przekroczył wodę, aby spotkać się z niektórymi członkami plemienia w celu zawarcia amicitia, czyli traktatów pokojowych. Pomimo tego sukcesu August zabronił swoim armiom przekraczania Łaby. Decyzja ta została najwyraźniej usankcjonowana przez bogów, ponieważ mówiono, że kiedy brat Tyberiusza, Druzus, zbliżył się do wody, pojawił się straszny olbrzym i ostrzegł go, aby wrócił tak jak on tylko krótki czas życia. Druzus wycofał się i zmarł kilka dni później, przekonując swoich towarzyszy, że w rzeczywistości widzieli bóstwo. Wkrótce potem, w 9 r. n.e., Warus wpadł w zasadzkę w lesie teutobergskim. Na jednej z najgorszych tras w Historia Rzymu Trzy legiony zostały zmasakrowane przez Arminiusza, wodza plemienia Cherusków, który stał się znany w Niemczech jako legendarny Hermann. Rzymianie stracili kontrolę nad terytorium między Renem a Łabą, a tylko garstka kupców odważyło się stawić czoła niebezpieczeństwom "Bursztynowego Szlaku", który prowadził do Morza Bałtyckiego. Ci, którzy powrócili, nadal fascynowali Rzym swoimi opowieściami o dziwnych rytuałach religijnych i dzikich plemionach. do znalezienia w ziemia za Łabą.

Lasy północy pozostały niezdobyte, ale mimo to były przedmiotem wielu popularnych książek w Rzymie. Teutonowie zostali wspomniani w źródłach klasycznych już w 400 r. p.n.e., a słowo "German" zostało po raz pierwszy użyte przez Posidonusa w 90 p.n.e. Cezar pisał o Teutonach w swojej wojnie galijskiej; Liwiusz poświęcił im swoją 104. księgę historii; Pliniusz Starszy podążył za swoim zaginionym dziełem German Wars i in Naturalis Historia; oraz Kasjusz Dion i Velleius Paterculus opisali aspekty kampanii niemieckich w swoich historiach Rzymu. Ale zdecydowanie najbardziej znana i wpływowa relacja została napisana w 98 roku przez Korneliusza Tacyta. Nazywa się De origine et situ Germanorum lub Germania.

Tacyt nie był w Niemczech, ale mieszkał wzdłuż granicy rzymskiej, czytał współczesne dzieła o tym regionie i rozmawiał z żołnierzami i kupcami, którzy tam podróżowali. Jego relacja jest intrygującą mieszanką faktów i fikcji. Tacyt Wydaje się również, że pisząc książkę, miał na uwadze określony cel moralny lub polityczny. Germania została opublikowana za panowania cesarza Trajana, który służył w niemieckich prowincjach. W niektórych fragmentach wydaje się, że Tacyt jest próbując ostrzec Rzymian, aby nie popadali w samozadowolenie z Germanów i pokazać im, że gdyby Teutonowie kiedykolwiek połączyli swoje umiejętności bojowe z rzymską dyscypliną, będą niezwyciężeni. Jeśli Rzym nic nie robi lub nadal się degeneruje, argumentuje, a jeśli Niemcy kiedykolwiek zorganizują się przeciwko nim, imperium zostanie utracone: "Modlę się, aby obce narody trwały, jeśli nie w kochaniu nas, to przynajmniej w nienawiści do siebie nawzajem". Poza tym politycznym ostrzeżeniem i pomimo nieścisłości historyczne Germania była pierwszą systematyczną próbą opisania krainy na skraju cywilizowanego świata rzymskiego, za Albis lub Łabą, która, ubolewa, była "dobrze znana i wiele mówiona w dawnych czasach, ale [jest] teraz tylko nazwą". Tacyt był także pierwszym, który rzucił nieco światła na Łabskich Niemieckich Semnonen, ludzi, którzy mieszkali w regionie wokół dzisiejszego Berlina.

Opisy Tacyta o Semnonen, z ich wierzchołkami i wojowniczym wyglądem, są szczególnie żywe. Dla niego, autora o sympatiach republikańskich, sama struktura ich plemion była wzorem dobrego rządu. Każdy z nich był stanem w sam bez stałego rządu centralnego i bez króla; najwyższa władza znajdowała się w zgromadzeniu wszystkich wolnych ludzi, którzy spotykali się co jakiś czas w Thing lub Moot, gdzie wybierano wodzów, aby decydowali o konkretnych kwestiach wojny i sprawiedliwości. Sami wodzowie posiadali wielkie bogactwo i mieli duże orszaki złożone głównie z członków rodziny. Według Tacyta czystość była wysoko ceniona, podobnie jak lojalność rodzinna i okrucieństwo w walce; Żony nawet towarzyszyły swoim mężom na wojnę. Zauważył jednak, że w czasie pokoju mężczyźni byli leniwymi, żarłocznymi hazardzistami i pijakami zdolnymi do aktów przerażającej brutalności. Byli również głęboko religijni i w określonym czasie "deputowani ze wszystkich plemion ten sam gatunek zgromadzi się w gaju uświęconym przez wróżby ich przodków i przez odwieczne prawo". Ofiara ludzkiej ofiary w imieniu wszystkich "oznacza makabryczne otwarcie ich dzikiego rytuału". Spotkanie Miejsce w świętym gaju w lesie jest "centrum całej ich religii [...] kolebka rodzaju ludzkiego i miejsce zamieszkania najwyższego Boga, któremu wszystko podlega i jest posłuszne". Tacyt mówi o kulcie drzew i koni; bogami był Ziu, który prawdopodobnie wywodził się od Zeusa, a później został wyparty przez Odyna, podczas gdy boginią matki ziemi była Nerthus. Wiele jej sanktuariów, położonych w pobliżu wody, znaleziono w okolicach Berlina – w tym przy źródle w Spandau, który został znaleziony wypełniony szczątkami ptaków, oraz w Neukölln, który był zaśmiecony szkieletami psów i innych zwierząt. Ofiara z koni była również ważna dla Semnonen, podobnie jak dary składane pomniejszym bóstwom - drewniane rzeźby, garnki z tłuszczu i orzechów laskowych.

Pozostałości archeologiczne zweryfikowały wiele twierdzeń Tacyta. Wiemy, że wioski były małe i że wolni ludzie mieli własne długie domy o konstrukcji drewnianej z wypełnionymi pęknięciami i pokrytymi wapnem dla ochrony przed żywiołami i robactwo. Domy posiadały palenisko i stajnię pod dwuspadowym dachem, a rodziny mieszkały razem ze swoimi zwierzętami. Grunty orne podzielono na sektory, a orka i siew odbywały się wspólnie. Pozostałościami obszaru przemysłowego były: znaleziony na Donaustrasse w NeukolIn, który składał się ze studni i trzech pieców wapiennych, były nawet urządzenia do wytapiania żelaza. Mimo to plemiona germańskie nie były wyrafinowane w porównaniu z ich rzymskimi kuzynami: rolnictwo było prymitywne, I zamiast powiększać swoje zasoby poprzez wycinanie lasów i uprawianie nowych obszarów, woleli podbić dla siebie najbliższą żyzną ziemię, praktykę szczególnie powszechną na granicach prowincji. Przez W II wieku n.e. coraz więcej Teutonów domagało się wejścia do imperium. Ludność Europy znów zaczęła się zmieniać.

Kiedy Tacyt pisał Germanię, plemiona krzyżackie rozciągały się w głąb Europy Wschodniej, poza dzisiejszą Polskę i na Ukrainę. Gdyby Europa była bardziej stabilna, Semnonen mogliby pozostać na miejscu i stać się przodkami dzisiejszych berlińczyków. Ale, jak ostrzegał Tacyt, Teutonowie mieli najechać sam Rzym W połowie II wieku niemieckie plemię Markomanów nagle przedarło się przez Dunaj do Italii. Z trudem powstrzymywał ich cesarz Marek Aureliusz ale pięćdziesiąt lat później Goci podbili dzisiejszą Rumunię i rozprzestrzenili się na Bałkanach do Azji Mniejszej, podczas gdy Alamanni przedarli się przez rzymskie Limes i przenieśli się nad Ren i Dunaj. Obszar Berlina został dotknięty z kolei około 180 roku n.e., kiedy Łabski niemiecki Semnonen nagle spakował się i ruszył na południowy zachód, ostatecznie osiedlając się nad rzeką Men. Około 260 roku zostali zastąpieni przez Burgundów, którzy przenieśli się z duńskiej wyspy Bornholm (Borgundarholmr) i którego szczątki znaleziono w rejonie Berlin-Rudow.

Do tego momentu ruch ludów w kierunku Rzymu był odpierany przez szereg silnych cesarzy, którym udało się ochronić stare granice cesarskie, ale w 375 roku Teutonowie zaatakowali ponownie. Tym razem atak był nie do powstrzymania. Germański Plemiona nie przemieszczały się już z własnej woli, ale zostały zepchnięte na zachód przez jedną z najbardziej okrutnych szarży w historii Europy, atak Hunów. Rozpoczął się "ruch ludów", czyli Volkerwanderungzeit na poważnie, a migracje zniszczyły na zawsze stary skład etniczny kontynentu europejskiego.

To Kipling powiedział:


Za wszystko, co mamy i jesteśmy, Za los wszystkich naszych dzieci, Wstań i podejmij wojnę,
Hunowie są u bram!


Słowo "Hun" wciąż przywołuje przerażające obrazy w umysłach Europejczyków. Podczas I wojny światowej nazwę nadano Niemcom oskarżonym o mordowanie dzieci w Belgii; w drugim młody żołnierz Aleksander Sołżenicyn, przerażony przez rzeź dokonaną przez Sowietów podczas ich podboju Prus Wschodnich w 1945 r., porównał Armię Czerwoną do hord mongolskich. Nikt nie wie, dlaczego ci ludzie nagle opuścili stepy na północ od Morza Aralskiego i przedostali się do Europy w IV wiek - być może nastąpiła taka zmiana klimatu, która skłoniła Wikingów do najazdów z taką niespokojną energią - ale kiedy rzymski Ammianus Marcellinus zapytał ich, gdzie się urodzili i skąd pochodzą Powiedział, że "nie mogą ci powiedzieć". Ich niepowstrzymana ekspansja w Europie była jedną z najbardziej krwawych w historii. Rzymianie pisali o ich ohydnych rysach, które uważali za wynik samookaleczenia; wszystkie polecane do ich mistrzowskiego jeździectwa i śmiertelnego łucznictwa, ale przede wszystkim była to przyjemność, jaką mieli czerpać podczas rzeźnictwa. ich ofiary, które pozostawiły trwałą reputację bezwzględności i barbarzyństwa.

Gdy Hunowie się na zachód, Goci zostali zmuszeni do schronienia się w Cesarstwie Rzymskim. Teutonowie przekroczyli granicę, w 406 roku Wandalowie zaatakowali południową Galię i Hiszpanię, a następnie ruszyli do Afryki; Burgundczycy, którzy przez pewien czas osiedlali się wokół Berlin, teraz przesunął się na zachód. Obszar Berlina stał się częścią konfederacji Hunów do 420 roku; w Neukölln-Berlin znaleziono grób, w którym wojownik zgodnie z ich zwyczajem spoczywa obok konia. Burgundczycy; z Berlin nie był jeszcze bezpieczny; w 436 roku Hunowie dogonili ich w Wormacji i wypędzili do doliny Rodanu, gdzie nadali nazwę Burgundii. W 450 roku Attyla Hun przeniósł swoje siły przez Niemcy z taką brutalnością i przemocą; Mówiono, że żadna trawa nie wyrośnie tam, gdzie stanął jego koń. Potem, w przeddzień kampanii 453 r., zainterweniował los. W pijaną noc ślubu z piękną Niemką Ildiko (zwaną Kriemhildą w legendzie) Attyla dostał udaru i umarł, a jego królestwo zostało zniszczone. Bitwy przyniosły jeden skarb kultury, a mianowicie epos opowiadający historię bitwy między burgundzkim królem Gundaharem a Attylą Hunem. Nazywano go Nibelungenlied (Burgundczycy) są Nibelungami) i stał się podstawą cyklicznego Buhnenfestspiel Wagnera, Der Ring des Nibelungen.

Do czasu śmierci Attyli stara integralność Europy została już zniszczona, a tysiące niespokojnych ludzi było w ruchu. Cesarz Justynian z VI wieku próbował utrzymać imperium w całości, ale najazdy barbarzyńców nie ustały; stopniowy upadek Rzymu i wzajemne zapłodnienie kultury i zwyczajów rzymskich i barbarzyńskich trwało nadal. Na północy Słowianie, którzy żyli wokół wschodnich Karpat od około 2000 r. p.n.e., zaczęli migrować na zachód. Ono to oni przenieśli się teraz w okolice Berlina.

Słowianie byli ostatnimi przybyszami na ziemiach, które później będą znane jako Polska i Niemcy; do VII wieku rozprzestrzenili się na większą część Europy Wschodniej, od Bałtyku po Peloponez, i przekroczyli Odrę do regionu Łaby-Soławy i na tereny dzisiejszych Niemiec. Granica między Niemcami a Słowianami została później potwierdzona w traktacie z Verdun z 843 roku: biegła wzdłuż rzeki Łaby i wzdłuż granicy, która przecinała północno-zachodnią część Drezna do Magdeburga, mijając Hamburg i aż do Morze Północne. Słowianie założyli wiele miast wzdłuż granicy, w tym starą Lubekę, Miśnię i Lipsk, których nazwa pochodzi od słowiańskiego słowa lipsk lub lipa.

Gdy Słowianie ruszyli w kierunku Berlina, znaleźli rozległą, wyludnioną ziemię, na której pozostało tylko kilku Niemców rozproszonych w małych osadach. Ci maruderzy nie zostali zmasakrowani; wręcz przeciwnie, dowody archeologiczne w ponad czterdziestu stanowiskach w Barnim a Teltow pokazuje, że pozostali Niemcy zostali zasymilowani z nowymi społecznościami i że Słowianie przyjęli nawet niektóre ze starych germańskich nazw miejsc, takich jak rzeka "Havel" i "Muggelsee", które przetrwały do tego dnia. Wielki Theodor Fontane był jednym z niewielu dziewiętnastowiecznych Niemców, którzy uznali dług Berlina wobec tego tak bardzo oczernianego narodu, a w trzeciej części Wanderungen durch die Mark Brandenburg opisuje, jak miriady jeziora, strumienie i wzgórza obszaru Berlina, które kończą się na "-itz" jak Wandlitz, "-ick" jak w Glienicke i "-ow" jak Teltow, zostały w rzeczywistości nazwane przez Słowian. Dziewiętnastowieczni Niemcy byliby zszokowani dowiedzieć się, że stolica nie została nazwana na cześć szlachetnego "niedźwiedzia", ale była starą Łabą-Słowianinem brl, co oznacza "bagno" lub "bagno". Ale na długo przed powstaniem Berlina istniały dziesiątki słowiańskich osad w teraźniejszości granice miasta: Gatow i Glienicke, Steglitz i Marzahn były słowiańskie; Pankow został nazwany od słowiańskiego słowa pania, oznaczającego "płaskie wrzosowisko"; odłamki ceramiki potwierdzają istnienie słowiańskiej wioski radialnej w Babelsbergu; Lutzow (Charlottenburg) został założony w V wieku, a nawet pobliski Poczdam zaczynał jako słowiańska twierdza. Ale zdecydowanie najważniejszymi rozliczeniami dla przyszłości Berlina były dwie gigantyczne fortece, które teraz leżą tylko przejażdżkę metrem od siebie po obu stronach miasta, ale które kiedyś reprezentowały granice dwóch wielkich terytoriów: Kopenick na południowym wschodzie i Spandau na północnym zachodzie.

Jeśli dziewiętnastowieczni i na początku XX wieku Niemcy w ogóle przyznawali się do obecności Słowian, mieli tendencję do odrzucania ich jako ordynarnych i niewyszukanych – wszystko, co tam zbudowali, było postrzegane jako niecywilizowane w porównaniu z wyższą kulturą germańską. To było ahistoryczny i miał więcej wspólnego ze współczesną polityką niemiecką niż z historią starożytną. W rzeczywistości słowiańskie fortece Spandau i Kopenick były nie tylko wysoko rozwinięte; Stworzyli infrastrukturę, która okazała się kluczowa do rozwoju samego Berlina.

Każda twierdza reprezentowała granicę wielkiego słowiańskiego księstwa i chociaż Słowianie byli wspólnie określani łacińskim terminem Venedi - Wends - w regionach istniały dwie odrębne grupy. Ci, którzy osiedlili się nad rzeką Hawelą byli znani jako Hewelowie, władcy Provintia Heveldun. Ich siedziba znajdowała się w Brannabor (Brandenburgia), ale ich drugim miastem było Spandau, które zostało zbudowane w 750 roku i które już liczyło około 250 osób stulecia. Słowianie, którzy osiedlili się wokół Szprewy, byli znani jako Sprewanowie, a ich prowincja nazywała się provintia Zpriauuani; Ich siedziba skupiła się wokół Mittenwalde i założyła wioski Mahlsdorf, Kaulsdorf, Pankow i Treptow. Ich stolicą był Kopenick, założony na starym neolitycznym miejscu. Nazwa pochodzi od słowiańskiego słowa oznaczającego "osadę na wzgórzu ziemi" i, chociaż chroniony przez Szprewę, fort miał imponujący widok na ten obszar. W 825 roku został ufortyfikowany wysokimi owalnymi drewnianymi murami o długości około pięćdziesięciu metrów, wraz z wieżami, palisadami i bramami.

Pierwsze pisemne dowody takich twierdz pochodzą z zapisów z wyprawy floty fryzyjskiej pod dowództwem Karola Wielkiego z 798 roku, która dotarła w górę dopływów Haweli i zobaczyła tam typowe hawelijskie fortece. Jeszcze bardziej szczegółowy zapis to znaleziony w jednym z najbardziej niezwykłych dzienników podróży w historii Europy Środkowej, relacja naocznego świadka napisana w 970 roku przez żydowskiego kupca Ibrahima ibn Ja'quaba. Ibrahim urodził się w muzułmańskiej Hiszpanii i podróżował na północ jako wysłannik kalifa Kordoby. Podobnie jak wiele arcydzieł starożytnego świata, dziennik został uratowany przez arabskiego uczonego, w tym przypadku XI wiecznego Abu Obaida Abdallaha al Bekri, który uznał go za tak imponujący, że odtworzył go w jego Księga dróg i ziem. Podróż Ibrahima ibn Ja'quaba wiodła wzdłuż ustalonych szlaków handlowych przez Pragę i prawdopodobnie do Krakowa, a następnie do Meklemburgii, gdzie, jak się uważa, opisał osadę w Schwerinie. Uderzyły go wielkie, bezpieczne słowiańskie fortece z wysokimi drewnianymi murami wzmocnionymi kopcami upakowanej ziemi i chronionymi przez rzeki, tak że można było do nich dotrzeć tylko na "drewnianym moście nad wodą. Dowody pokazują że nawet mniejsze fortece w Poczdamie, Treptow i Blankenburgu zostały zbudowane na wyspach i nie były tylko obronne, ale mieściły cieśli, tkaczy, garbarzy, kuśnierzy i innych kupców. Ibrahim ibn Ja'quab zauważył, że Słowianie "są szczególnie energiczne w rolnictwie". Fortece stanowiły również bezpieczną przystań dla hierarchii kapłańskiej, która utrzymywała sanktuaria dla Dazbaga, boga słońca, Jarovita, boga wiosny oraz bogów płodności Roda i Rozanicy pośród nich. Ibrahim uznał również, że Słowianie byli wykwalifikowanymi kupcami i że "ich handel na ziemi sięga do Rusinów i do Konstantynopola". Fortece Spandau-Burgwall i Kopenick stały się potężne z ich położenia na ważnym średniowiecznym szlaku handlowym wschód-zachód, który rozciągał się od Renu i Flandrii przez Magdeburg, do Brennaboru, przez obszar Berlina do Leubus i Poznań i dalej do Kijowa. Muzułmanów i Żydów było najbardziej wpływowi kupcy, regularnie podróżujący z Chin do Afryki i w górę Morza Kaspijskiego i Wołgi do Bałtyku; Handel z łacińskim zachodem utrzymywał przede wszystkim kupcy żydowscy, którzy według geografa z początku IX wieku Ibn Khurradadhbeh był bardzo wyrafinowany i potrafił mówić po arabsku, persku, grecku, franku, hiszpańsku i słowiańsku. Podróżują z zachodu na wschód i ze wschodu na zachód, drogą lądową i morską". Żydzi nie byli jedynymi kupcami Aby jednak odwiedzić twierdze i chociaż sami Słowianie używali tkaniny jako waluty, znaleziono tam około 1 zagranicznych monet pochodzenia arabskiego, niemieckiego, angielskiego, skandynawskiego, polskiego, czeskiego i węgierskiego. Nawet przy tym Wczesne daty Spandau i Kopenick były wypełnione międzynarodowymi dealerami: skandynawscy kupcy wprowadzili się w IX wieku, a arabscy i żydowscy kupcy dominowali do roku 000. Dziesiątki produktów zmieniły właściciela - od skór, miód, potaż, wosk, tekstylia, łupek i broń do biżuterii z Kijowa i soli z Nadrenii. Niewolników kupowano i sprzedawano; w rzeczywistości słowo "Słowianin" zostało najpierw nadane nieszczęsnym ofiarom schwytanym na wschodzie, a następnie wleczonym w całej Europie, do sprzedaży na rynkach wokół Morza Śródziemnego. Do roku 1000 Słowianie stworzyli zamożne, stabilne społeczności nad brzegami Haweli i Szprewy. Podobnie jak Semnonen przed nimi, mogli równie dobrze stać się założycielami nowoczesnego Berlina. Ale Europa miała przejść kolejną herkulesową zmianę. Tym razem ludzie wprowadziliby się z zachodu. Ci wojownicy i osadnicy byliby chrześcijanami.

Rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa było jednym z ostatecznych ruchów w tworzeniu nowoczesnej Europy. Postęp rozpoczął się w granicach Cesarstwa Rzymskiego w pierwszych wiekach naszej ery; pierwsze biskupstwa; zostały założone w Europie Północnej przez czwarty Na przykład biskup Reims został po raz pierwszy wspomniany w 314 roku – proces przyspieszony przez nawrócenie legendarnego króla Franków Chlodwiga. Dla tych, którzy byli poza imperium, nawrócenie często odbywało się siłą, a jedno Spośród najbardziej udanych z tych chrześcijańskich wojowników, człowiek, który zasadniczo stworzył Święte Cesarstwo Rzymskie, nazywał się Karol Wielki lub Karol Wielki.

Karol Wielki urodził się w 742 roku i został królem królestwa Franków w 768 roku. Był zdecydowany nie tylko wskrzesić chwałę Rzymu, ale także rozszerzyć jego granice, szerzyć chrześcijaństwo tak daleko, jak to możliwe, i nawrócić lub wykorzenić pogan saskich. Po osiedleniu się w swoim potężnym zamku w Akwizgranie stanął na czele kampanii, która zaprowadziła go daleko w głąb Niemiec. Przez osiemnaście lat prowadził krwawą wojnę z Sasami, tłumiąc opór i masakrując tych, którzy się sprzeciwiali zmieniać. Po bitwie pod Verden w wojnie 782 roku z zimną krwią ściął 4 500 saksońskich zakładników. Nic dziwnego, że opór Sasów został zmiażdżony przez 804 r., A armia Karola Wielkiego stała się pierwszą armią cesarską, która dotarła do rzeki Łaby od tego czasu Augustus. W 800 roku był na tyle pewny siebie, że ogłosił się imperator et augustus, starożytnym tytułem zwycięskiego imperium, i został koronowany w Bazylice św. Piotra przez papieża podczas dramatycznej ceremonii w Boże Narodzenie.

Pomimo swojej zaciekłości na polu bitwy Karol Wielki okazał się godnym podziwu administratorem, sponsorując sztukę i edukację oraz dzieląc podbite terytorium na regiony administracyjne zwane Marken (marchie), którymi rządzili lojalni hrabiowie lub książęta znani jako Markgrafen lub margrabiowie. Karol Wielki opowiadał się również za ustanowieniem biskupstw na podbitych ziemiach i uczynił Hamburg pierwszą siedzibą diecezji na wschód od Łaby. W końcu Karol Wielki stworzył nową granicę w dół centrum Europy zwane Limes Sorabicus lub Wałem Serbołużyckim, który skutecznie oddzielał chrześcijan od pogan. Biegła z Ratyzbony przez Erfurt i wzdłuż Łaby do Kilonii. Berlin wciąż leżał sto mil za granicą ale chrześcijaństwo było coraz bliżej. Najbliższą placówką była osada założona nad Łabą. Nazywał się Magdeburg.

Pierwszą rzeczą, którą można zobaczyć podczas podróży w kierunku Magdeburga, jest wielka katedra, która wznosi się z centrum małego miasta, a jej wielkie wieże przyćmiewają wszystko dookoła. Budynek jest zaledwie aluzją do roli miasta jako latarni morskiej na krańca chrześcijańskiego świata, twierdza, która kiedyś leżała między "Europą" a pustynią. Podobnie jak Trewir pod rządami Rzymian i jak Berlin Zachodni podczas zimnej wojny, Magdeburg stał się wspaniałą wizytówką, która miała zarówno olśniewać, jak i Zastraszyć biednych pogan na wschodzie. Sama katedra, która zaczynała jako mały romański kościół, była uważana za tak ważną, że została obdarzona przez wnuczkę angielskiego króla Alfreda Wielkiego osiemnastoma beczkami złoto. Już w swoim najwcześniejszym wcieleniu służył jako baza dla misjonarzy zdecydowanych nawracać nieoświeconych Słowian na wschód.

Magdeburg nadal był posterunkiem granicznym pod rządami następców Karola Wielkiego, ale dopiero za panowania Henryka Ptasznika, który rządził od 919 do 936 roku, podjęto nową próbę przesunięcia granic chrześcijaństwa na wschód. Podobnie jak jego syn Otto Ja, Henryk, uważałem, że Magdeburg powinien być stolicą metropolitalną "dla wszystkich Słowian za Łabą i Soławą, niedawno nawróconych i nawróconych do Boga", a ze swojego pałacu w górach Harzu nakazał utworzenie biskupstw w Havelbergu i założenie Quedlinburga i Merseburga. Pragnienie stworzenia nowych warowni nie było po prostu wynikiem gorliwości religijnej; Henryk i jemu współcześni czuli – całkiem słusznie – że Chrześcijańska Europa była stale zagrożona i że takie placówki były niezbędne dla jej obrony. W 845 roku Norsemeni zdziesiątkowali nowo założone miasto Hamburg, a w 875 roku zniszczyli wielką armię saską i turyńską na Lüneburgu Heath, podczas gdy Węgrzy z Węgier, "plaga Europy", atakowali regularnie i walczyli na północ aż do Bremy. Nowe osady kościelne zostały zbudowane nie tylko jako ośrodki religijne, ale także jako twierdze do ochrony księstwo Saksonii przeciwko Węgrom. Kiedy Henryk zmarł w 936 roku, jego syn Otton I, który panował do 973 roku, był zdecydowany pójść w ślady ojca i rozszerzyć się na wschód. Było to widoczne podczas ceremonii jego inwestytury jako książę Saksonii: "Przynoszę przed ciebie Ottona, wybranego przez Boga, wyznaczonego przez Henryka, dawniej pana królestwa, a teraz ogłoszonego królem przez wszystkich książąt" – grzmiał arcybiskup Moguncji. "Przyjmij ten miecz, którym jesteś aby wyrzucić wszystkich wrogów Chrystusa, barbarzyńców i złych chrześcijan. Albowiem wszelka władza nad całym imperium Franków została wam dana z boskiego upoważnienia, aby zapewnić pokój wszystkim chrześcijanom.

Do tej pory słowiańskim Hewelianom oszczędzono chrześcijańskiego ataku, ale pokój zakończył się nagle w 948 roku. W tym roku Otton I przekroczył Łabę i zaatakował ich stolicę Brennobar. Pogańska osada została opanowana, słowiańscy protestujący zostali zabici, Zrównano z ziemią słynne pogańskie sanktuarium, a na jego miejscu postawiono biskupstwo. Miasto otrzymało nową nazwę: Brandenburg.

Brandenburgia została przekształcona w centrum działalności ewangelizacyjnej. Chrześcijanie szybko się wprowadzili, zebrali miejscowych Słowian i zmusili ich do nawrócenia się na miecz. Otto był tak skuteczny w swojej podróży na wschód, że pod koniec swego panowania osiągnął rzeka Odra, dzieląc nowe ziemie na Marek. Obszar, który stał się Nordmark lub North Mark i który obejmował terytorium Hewelów i Słowian Sprewan, rozciągał się od Łaby do Odry i od Łużyc do Linia Łaba--Peene. Co więcej, Otto ostatecznie pokonał kłopotliwych Madziarów w bitwie pod Lechfeld w 955 roku, zwycięstwo, które przyniosło mu taką sławę, że odtąd nazywano go Ottonem Wielkim. Zamiast chronić swoje podboje Na północy jednak Otto wyruszył na trzy oddzielne kampanie w Italii i w 962 roku pomaszerował do Rzymu, gdzie papież włożył na głowę wspaniałą koronę Świętego Cesarza Rzymskiego wysadzaną złotem i klejnotami. Ale jego zwycięstwo nie przyniosło upragniony spokój. Otton I zmarł w 973 roku i zamiast wrócić na północ, jego następca Otton II pozostał w próbie wyparcia Greków i Saracenów z Italii. W 982 roku poniósł upokarzającą klęskę z rąk muzułmanów sycylijskich. Pozostawiło go to poważnie osłabionym, a nowo zdobyte ziemie i nowe biskupstwa w Havelbergu i Brandenburgii pozostały bez obrony. I wtedy Słowianie odpowiedzieli.

Słowianie z Północnego Marka byli oburzeni przybyciem chrześcijan i dziwną nową religią, która zabraniała czczenia ich bogiń płodności i sanktuariów duchów natury. Co gorsza, zmusili ich nowi mistrzowie płacić daniny germańskim twierdzom religijnym, płatności, które w razie potrzeby pobierano samą siłą. Kiedy Słowianie usłyszeli wiadomość o katastrofalnej klęsce Ottona II w Italii, zostali zachęceni do chwycenia za broń. Odpowiedź było Wielkim Powstaniem Słowian w 983 roku.

Buntowi przewodzili Hewelianie, którzy byli zdeterminowani, aby odzyskać swoją świętą stolicę Brennabor. W dobrze zorganizowanym ataku zaatakowali miasto, plądrując nowy kościół ottoński i masakrując chrześcijańskich mieszkańców. 29 czerwca 983 r. Biskupstwo Havelbergu zostało zniszczone, a mały kościółek w Spandauer Burg został zdziesiątkowany trzy tygodnie później. Słowianie następnie przeszli przez Znak, zabijając mnichów i osadników. Do lipca większość niemieckich placówek została zrównana z ziemią, I chociaż garstka biskupów odważyła się pozostać, zostali zmuszeni do ukrywania się i żyli bez katedr i diecezji. Reszta ludności powróciła do swoich pogańskich praktyk. Chrześcijański pęd germańskich chrześcijan na wschód został zatrzymany a Magdeburg ponownie stał się prawdziwą granicą niemieckiego świata chrześcijańskiego. Otton był zdruzgotany i zmarł w 983 roku, wiedząc, że nie udało mu się wykonać najważniejszego zadania – obrony chrześcijaństwa przed poganami. Ten Nieszczęśliwy cesarz został pochowany w Bazylice św. Piotra w Rzymie. Niestety dla Słowian w Marku Północnym, śmierć Ottona nie była końcem zagrożenia dla ich stylu życia. Lider zupełnie innej dziedziny również niedawno przeszedł nawrócił się na chrześcijaństwo i teraz pragnął rozszerzyć swoje terytorium w imieniu Kościoła. Miejsce to leżało nie na ziemiach niemieckich, ale daleko na wschód od Szprewy i Haweli w miejscu, które wkrótce miało być znane jako Polska. Słowianie z obszar Berlina był teraz wciśnięty między dwa potężne bloki chrześcijańskie. Trwał wyścig, aby zobaczyć, która strona może go pokonać jako pierwsza.

Nadejście chrześcijaństwa do Polski miało ogromne znaczenie nie tylko dla Słowian z okolic Berlina, ale dla rozwijającej się historii całego regionu. Obecność rozległego królestwa katolickiego na wschodzie Niemiec ukształtowałaby historię centrum Europa i Berlin na stulecia, nie tylko z powodu rywalizacji, która już teraz pojawiła się między niemieckimi chrześcijanami a ich polskimi odpowiednikami.

Niemcy mieli nadzieję na chrystianizację całej północnej Europy, napierając na wschód od Magdeburga do Rusi Kijowskiej, wiedząc, że w systemie ottońskim tworzenie ośrodków religijnych było nierozerwalnie związane z podbojem politycznym. Nagły Pojawienie się Polski pokrzyżowało ich plany. Wczesna historia Piastów pozostaje niejasna, ale w trzeciej ćwierci X wieku polski władca zyskiwał na znaczeniu równie szybko, jak władcy sascy na zachodzie. Ten pierwszy polski książę, Mieszko I, pragnął rozszerzyć swoją władzę na cały region. Stanowiło to problem dla Niemców, a w szczególności dla Ottona I.

Kiedy Otto uczynił Magdeburg arcybiskupstwem w 961 roku, widział w nim bazę, z której całe terytorium od Saksonii do Rosji zostanie schrystianizowane, co z kolei doprowadziłoby całą Europę Środkowo-Wschodnią pod kontrolę niemiecką. Mieszko sprzeciwił się. Nie tylko chciał zapobiec mieszaniu się Niemców w jego sprawy, ale także zwiększyć własne terytorium. Pierwszy polski władca był jeszcze stosunkowo słaby w porównaniu z potężnym saskim rywalem i musiał postępować ostrożnie; Rzeczywiście w jednym Udało mu się tylko zapobiec inwazji, zgadzając się na przyjęcie niemieckich misji chrześcijańskich na swojej ziemi. Ku wściekłości Ottona w 966 roku dokonał jednak rzeczy nie do pomyślenia. Zamiast przyjąć chrześcijaństwo z Niemiec, Mieszko zwrócił się do do Czech. Przyjmując chrześcijaństwo od południa, w jednym doniosłym akcie zapobiegł religijnej, administracyjnej i politycznej dominacji w Polsce przez Świętego Cesarza Rzymskiego. Odtąd - ku irytacji Niemców - Polska wyrosły na całkowicie odrębny i niezależny podmiot, który nigdy nie poddałby się niemieckiej wizji Drang nach Osten – idei, że mają misję cywilizacyjną na wschodzie.

Przez pewien czas wydawało się, że religijny kompromis między Polską a Niemcami się utrzyma. Nowy cesarz rzymski Otton III, który był pół-Grekiem i wychował się we Włoszech, uważał swój lud za nieco prymitywny i nie miał obsesji przez niemiecką dominację na wschodzie. Wręcz przeciwnie, był głęboko wstrząśnięty powstaniem słowiańskim i katastrofalnymi kampaniami lat 990. i był gotów pozostawić nawrócenie kłopotliwych pogańskich Słowian na wschodzie Polakom tak długo, jak dołączyli do konfederacji chrześcijańskich książąt pod jego ostateczną kontrolą. W przeciwieństwie do swoich poprzedników miał wizję Europy zorganizowanej jako hierarchia królów; Rzeczywiście, dyptyk namalowany pod koniec X wieku pokazuje otrzymał hołd czterech koronowanych kobiet: Niemiec, Galii, Rzymu i Slawonii - ziem słowiańskich. Sympatyzował z ideą polskiej niepodległości i ku wściekłości czołowych niemieckich duchownych planował utworzenie szeregu kościoły, które byłyby wolne od wszelkiej niemieckiej kontroli.

Taka niemiecka hojność dla Polski jest rzadkością w historii, ale po części miała związek z polską reakcją na szczególne wydarzenie, które głęboko dotknęło Ottona III. Ten pobożny cesarz był przyjacielem Adalbertusa, byłego biskupa Pragi. W 996 papież Sylwester I wysłał Adalbertusa z misją nawrócenia zaciekłych Prusaków Wschodnich, a w podróży na północ w tym roku nowy polski przywódca Bolesław Chrobry, syn Mieszka I, hojnie przyjął go z pełnymi honorami. Skarga został należycie odnotowany w Rzymie. Adalbertus udał się do Prus Wschodnich, gdzie miejscowi współplemieńcy, którzy nie byli chętni do nawrócenia, po prostu go zamordowali. Zamiast zignorować jego śmierć, Polacy kupili jego ciało za ogromną sumę – jego wagę w i stworzył dla niego sanktuarium w Gnieźnie. Papież Sylwester I był pod takim wrażeniem tego pokazu pobożności, że podjął niezwykły krok kanonizacji Adalbertusa, wynosząc Gniezno do rangi arcybiskupstwa i tworząc biskupstwa we Wrocławiu (Breslau), Kołobrzeg (Kolberg) i Kraków (Kraków). To właśnie utworzenie nowego arcybiskupstwa ostatecznie oderwało Kościół polski spod kontroli niemieckiego arcybiskupstwa w Magdeburgu. Polacy mieli teraz niezależną administrację i zajęli do chrystianizacji plemion zachodniosłowiańskich z takim samym zapałem jak Niemcy – wielkie brązowe drzwi katedry gnieźnieńskiej przedstawiają króla Bolesława rozdającego błogosławieństwa i asystującego przy chrztach, a obok niego stoi miecz Gotów uderzyć w tych, którzy odmawiają nawrócenia. Polacy wyrastali na potężny kraj chrześcijański sam w sobie.

Adalbertus nadal odgrywał rolę w sprawach polsko-niemieckich zza grobu. W roku 1000 Otton III odbył pielgrzymkę do swojego grobu, nie tylko po to, by oddać hołd zamordowanemu przyjacielowi, ale także by ustalić, jakie miejsce powinna zajmować Polska w Świętym Cesarstwo Rzymskie. Był pod takim wrażeniem niezwykłego przyjęcia Bolesława i bogactwa polskiego dworu, że według kronikarza Gallusa: "Widząc jego chwałę, jego potęgę i jego bogactwa, cesarz rzymski wołał podziw: "Przez koronę Imperium! To, co widzę, znacznie przewyższa to, co słyszałem!" Wziął własny diadem i umieścił go na głowie Bolesława na znak jedności i przyjaźni, dał mu gwóźdź od Krzyża Świętego i włócznia św. Maurycego, w zamian za co Bolesław dał mu ramię świętego Wojciecha. I tego dnia poczuli taką miłość, że cesarz mianował go bratem i współpracownikiem w Cesarstwie. Ku przerażeniu niemieckich prałatów Ottona III uznał, że Polska nie powinna być jedynie lennikiem Świętego Cesarstwa Rzymskiego, ale powinna być traktowana jako królestwo obok Niemiec, (prawie) równorzędny partner w federacji chrześcijańskich królestw. Podczas swojego pobytu Otto nie tylko mówił o przyjaźni i współpracy między Niemcami a Polską, ale nawet o małżeństwie między synem Bolesława, Mieszką, a jego własną siostrzenicą Judytą.

Gdyby relacje między dwoma przywódcami trwały, długa saga, jaką jest polsko-niemiecka historia, mogłaby potoczyć się zupełnie inaczej, ale tak się nie stało. Otton III zmarł w 1002 roku w wieku dwudziestu dwóch lat, a jego następcą został Henryk II, człowiek gorzki sprzeciwił się powstaniu silnego państwa polskiego. Aby umocnić swoją pozycję przetargową z Niemcami, Bolesław wykorzystał zamieszanie po śmierci Ottona i zajął Miśnię i Łużyce. Henryk był gotów zaakceptować ale Bolesław na tym nie poprzestał i wziął również Czechy. Henryk domagał się hołdu, Bolesław odmówił, a Henryk zaatakował Polaków. Wojna trwała do 1018 roku. Siłę Polski dodatkowo osłabił wielki bunt słowiański w latach 1035-7, co spowodowało przeniesienie stolicy Polski do Krakowa. Rywalizacja polsko-niemiecka przejawiała się teraz w często zaciekłych walkach wzdłuż granicy od Luzycji do Pomorza, gdzie sporne ziemie nieustannie przechodziły z rąk do rąk i był często określany jako "polski" przez władcę Polski i "niemiecki" przez cesarza i jego poddanych. To zamieszanie wciąż znajduje odzwierciedlenie w różnych dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych atlasach szkół polskich i niemieckich które "roszczą sobie pretensje" to terytorium do swojego. W rzeczywistości jednak znaczna część obszaru, w tym ziemie wokół Berlina, nadal znajdowała się w rękach pogańskich Słowian i nie należała do żadnego z nich.

W XI wieku Słowianie nadal kurczowo trzymali się pasa ziemi wokół Berlina, mimo że byli stale zagrożeni przez Niemców, którzy kontrolowali Łabę na zachód od Spandau i Kopenick, oraz przez Polaków, którzy teraz kontrolowali Odra na wschodzie. To był fascynujący czas. Kupcy kontynuowali podróż z niemieckiego chrześcijańskiego Magdeburga, następnie do pogańskich twierdz Kopenick i Spandau, a następnie do chrześcijańskiej Polski. Ta nadzwyczajna sytuacja trwała przez ponad sto lat, czyniąc region berliński jedną z ostatnich części Europy Środkowej, która uległa chrystianizacji. Ale Słowianie żyli na pożyczonym czasie. Chrześcijanie nie mogli tolerować tej odizolowanej wyspy pogaństwa; Władcy ziem polskich i niemieckich nie mogli też pozostawić tak cennych terenów bez pretensji. Wielowiekowa dominacja Hewelów i Sprewanów na tym obszarze miała zostać przełamana na zawsze.

Ostatecznie terytorium przypadło Niemcom. Na jego czele stanął Lotar III, Święty Cesarz Rzymski, który na początku XII wieku rozpoczął kampanię przeciwko Duńczykom i Słowianom. Jedną ze strategii Lothaira było wysłał rycerzy, aby podbili i osiedlili ziemię w jego imieniu, aw 1134 r., W jednym z punktów zwrotnych w historii Berlina, dał znak północny młodemu hrabiemu z dynastii Askańskiej, który nazywał się Albert Niedźwiedź. To on chciał w końcu wyrwać Znak pogańskim Słowianom i przekształcić go w część niemieckiego świata chrześcijańskiego.

Niedźwiedź Albert był typowym przykładem młodych szlachciców i rycerzy, którzy wyruszyli, aby zbić fortunę na pogańskich ziemiach na krańcach Europy. Jego ojciec, hrabia Otto z Ballenstedt, posiadał już duże posiadłości w górach Harz i północnej Turyngii i było rzeczą normalną, że syn wychodził, aby w ten sposób zarobić swoją fortunę; Zanim osiągnął dwadzieścia lat, Albert walczył już w wielu potyczkach granicznych ze Słowianami, a ambitny młodzieniec był zdeterminowany, aby przedłużyć jego posiadłości tak dalece, jak to możliwe, czy to przez dyplomację, czy podbój. W tym celu musiał rekrutować rycerzy.

Rycerze byli integralną częścią ekspansji Europy w średniowieczu. Wielu kierowało się pragnieniem ziemi, o której wszyscy wiedzieli, że przełoży się na władzę dynastyczną; jeśli odnieśli sukces i przeżyli wyczerpujące życie, mogli spodziewać się własności i lenna, bogactwo i status. To międzynarodowe braterstwo pojawiło się po raz pierwszy we Francji, ale szybko rozprzestrzeniło się z Cypru na Węgry, z Włoch do Anglii Wschodniej – w rzeczywistości wszędzie na obrzeżach Europy, gdzie byli poganie, którzy mogli walczyć. Chwała do zdobycia. Ich kodeks rycerski obejmował wszystko, od zaciekłej obrony Kościoła Chrystusowego po surowe zasady honoru wobec kobiet; była to era Tannhäusera i Parsifala, trubadurów i minnesingerów, i to później stał się przedmiotem romantycznej legendy. Historie, które narosły wokół tych ludzi, podkreślały ich odwagę, miłosierdzie i oddanie Bogu, a wielu z nich rzeczywiście rozpaliła autentyczna determinacja, by ratować dusze - chociaż jest rzeczą wiejską, że inni byli bardziej kuszeni łupami podboju. Niemniej jednak wszyscy oni mieli wspólną ideologię, tak trafnie podsumowaną w średniowiecznej Pieśni nad Rolandem: "Chrześcijanie mają rację, poganie się mylą". Ten Rycerze byli prawdziwie międzynarodowi; według XIII-wiecznej relacji Kronika Morei rycerze frankijscy osiedlali się w Grecji, ci, którzy walczyli w Irlandii i Walii, otrzymywali tytuły od króla Anglii, a nawet w Wokół Berlina słowiańscy książęta, w tym książę Barnim i wedelscy panowie z Uchtenhagen, rekrutowali niemieckich rycerzy, aby zwiększyć własną władzę dynastyczną. Niedźwiedź Albert był tylko jednym z wielu młodych szlachciców, którzy próbowali przyciągnąć takich ludzi, a on odniósł wielki sukces.

Albert zorganizował nadzwyczajną misję przeciwko Słowianom, która łączyła silną siłę ze sprytnymi sojuszami z Kościołem, szczególnie z biskupem Anzelmem z Havelbergu i potężnym arcybiskupem Wichmannem

(C) 1998 Alexandra Richie Wszelkie prawa zastrzeżone. ISBN: 0-7867-0510-8.




Metropolia Fausta (nytimes.com)






Krytyka Hołdu Pruskiego

 

Hołd pruski faktycznie był błędem politycznym, za który Rzeczpospolita srogo zapłaciła... trzeba było zlikwidować krzyżacką zarazę i włączyć Prusy do Korony - na zawsze...



Stanisław Hozjusz w wierszu o hołdzie nazwał Zygmunta Starego szalonym:



Powiedz, ktokolwiek przeczytasz te sprawy,
Czyli nie nazwiesz monarchę szalonym,
Co mogąc łatwo skończyć z zwyciężonym,
Wzrok mu swój wolał pokazać łaskawy?


To się kiedyś często zdarzało - Polacy chętnie oddawali życie w zamian za piękne słowa i puste gesty. 

Wystarczy!





przedruk



Zwycięstwo Małkowskiego: Olsztyn rezygnuje z kontrowersyjnego pomnika hołdu pruskiego


Olga Wolińśka
30 marca 2023

Pomysł budowy pomnika hołdu pruskiego w Olsztynie spotkał się z krytyką i ostatecznie został odrzucony przez radnych miasta. Były prezydent Olsztyna, Czesław Małkowski, przekonał radnych do odrzucenia projektu uchwały, argumentując, że hołd pruski stał się przyczyną nieszczęść i nie powinien być gloryfikowany.

Olsztyńscy radni zdecydowali się odrzucić plan budowy pomnika hołdu pruskiego w mieście, po tym jak były prezydent Olsztyna, Czesław Małkowski, przekonał ich do jego kontrowersyjnego charakteru. Pomnik miał przypominać o potędze Rzeczpospolitej w czasach, gdy pokonała Krzyżaków, jednak spotkał się z krytyką lokalnych działaczy i turystów.

Wśród popierających pomysł znaleźli się prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz, marszałek województwa Gustaw Marek Brzezin i metropolia warmiński Józef Górzyński. Niektórzy członkowie komitetu jednak wycofali swoje poparcie, twierdząc, że pomysł jest nieporozumieniem. Marian Jurak, przewodnik turystyczny, wyraził wątpliwości co do celowości budowy pomnika, zastanawiając się, czy hołd pruski był faktycznie wielkim sukcesem dyplomatycznym.

Mimo wcześniejszych kontrowersji wokół lokalizacji pomnika, uchwała dotycząca zgody na tę inicjatywę znalazła się w programie obrad rady miasta. W trakcie obrad radni mieli okazję zobaczyć makietę pomnika.

Czesław Małkowski, radny i były prezydent Olsztyna, zaprezentował jednak swoje przemyślenia na temat hołdu pruskiego, argumentując, że przyczynił się on do nieszczęść i nie powinien być gloryfikowany. Jego analiza na temat powiązań między hołdem pruskim, a pierwszym rozbiorze Polski wpłynęła na decyzję radnych.

Małkowski przypomniał również radnym, że hołd pruski umożliwił powstanie pierwszego państwa wyznaniowego, które stanowiło ogromne zagrożenie dla Polski. Wskazał również na postać Stańczyka, który na obrazie Jana Matejki patrzy z troską na “triumf” dyplomacji króla.

Jego przemówienie przekonało radnych, również z PiS, do odrzucenia pomysłu pomnika hołdu pruskiego (zamiast tego proponując pomnik króla Kazimierza Jagiellończyka). W rezultacie, uchwała została zdjęta z porządku obrad, a według radnych, pomysł raczej nie zostanie szybko podjęty ponownie, a najprawdopodobniej zostanie całkowicie zarzucony.


Debata na temat pomnika hołdu pruskiego w Olsztynie pokazuje, jak ważne jest przemyślenie i dyskusja na temat wartości historycznych przedstawianych w przestrzeni publicznej. To również dowód na siłę argumentów i przekonań w kształtowaniu przestrzeni i wydarzeń historycznych w mieście.






No, ciekawe, ciekawe... czekam na krytykę konstytucji 3 maja, gloryfikacji Piłsudskiego i innych niektórych polityków, odbudowa saskiego i WIELE innych mitów...

Jeśli nie zdobędziemy się na odwagę, by poprawić te kłamstwa i mity w naszej historii, tym samym będziemy dokładać cegłę do fikcji, w jakiej będą żyć przyszłe pokolenia.







Zwycięstwo Małkowskiego: Olsztyn rezygnuje z kontrowersyjnego pomnika hołdu pruskiego (ukiel.info)


https://pl.wikipedia.org/wiki/Ho%C5%82d_pruski_1525